αφιέρωμα: 40 χρόνια μετά το άγριο 1968

"Ξέρω πως ποτέ δε σημαδεύουνε στα πόδια
Στο μυαλό είναι ο Στόχος,
το νου σου ε;"

Ιανουάριο και Φεβρουάριο φοιτητικές κινήσεις οργανώνουν διαμαρτυρίες ενάντια στον πόλεμο του Βιετναμ. Η φωτ. από διαδήλωση στο Βερολίνο το Φεβρουάριο του 1968.


ΜΑΡΤΙΟΣ

• Στις 18 Μάρτη, διαδηλωτές ενάντια στον πόλεμο του Βιετνάμ καίνε αμερικανικές τράπεζες στο Παρίσι.
• Στις 22 Μάρτη, αυθόρμητη συγκέντρωση διαμαρτυρίας υπέρ 6 αντιπολεμικών διαδηλωτών καταλήγει σε κατάληψη του Πανεπιστημίου της Νάντερ στην Γαλλία.
• Στις 4 Απρίλη δολοφονείται ο μαύρος ηγέτης Μάρτιν Λούθερ Κίνγκ στο Μέμφις των ΗΠΑ. Σε 125 πόλεις ξεσπάνε ταραχές από μαύρους διαδηλωτές.
• Στις 6 Απρίλη, στο Όκλαντ της Καλιφόρνια, τα γραφεία του Κόμματος των Μαύρων Πανθήρων, πολιορκούνται από την αστυνομία. Δολοφονείται εν ψυχρώ ο Μπόμπυ Χάττον και συλλαμβάνεται ο Έλντριτζ Κλήβερ.
• Στις 11 Απρίλη, ο φασίστας Κλάους Μπάχμαν πυροβολεί στο κεφάλι τον ηγέτη του Κινήματος Εξωκοινοβουλευτικής Διαμαρτυρίας (ΑΡΟ) της Δ. Γερμανίας Ρούντι Ντούτσκε.

Για τους συντρόφους του Ρούντι Ντούτσκε, επικεφαλής της SDS, πραγματικός δράστης ήταν ο μεγιστάνας του Τύπου Άλεξ Σπρίνγκερ, ο οποίος καλούσε για μήνες τους Βερολινέζους αναγνώστες να "λογικέψουν" τον "επικίνδυνο" που "ατιμάζει" την πόλη τους. Αν και η είδηση της δολοφονίας του βρήκε τα πανεπιστήμια κλειστά λόγω πασχαλινών διακοπών, την επομένη εκατοντάδες μέλη της JCR του Αλέν Κριβιν διαδηλώνουν στο Παρίσι...Δευτέρα του Πάσχα νέα διαδήλωση... Πέθανε το 1979 συνεπεία τραυμάτων που του κληροδότησε η δολοφονική απόπειρα.

• Στις 25 Απρίλη του 1968 στα γαλλικά πανεπιστήμια αριστεριστές φοιτητές συγκρούονται με δεξιούς και φασίστες.

ΜΑΪΟΣ

• Παρασκευή 3 Μαΐου 1968: Εκκένωση της Σορβόνης. Στο Καρτιέ Λατέν, τα CRS δέρνουν τους φοιτητές. Οι διαδηλωτές αντεπιτίθενται και ρίχνουν τις πέτρες του δρόμου τραγουδώντας τη "Διεθνή."

Δεξιά, Αλέν Ζεσμάρ, Ζακ Σοβαζό, Ντανιέλ Κον-Μπεντίτ.. Η τρόικα...
Ο Ζεσμάρ, τροτσκιστής, συνιδρυτής και ιστορικός ηγέτης της LCR, σήμερα είναι λέκτοραςστο Ινστιτούτο Πολιτικών Σπουδών του Παρισιού. Το 1990 διορίστηκε γενικός επιθεωρητής Παιδείας από την κυβέρνηση Ροκάρ. Το 1991 έγινε σύμβουλος του υπουργού Λιονέλ Ζοσπέν.
Ο Σοβαζό ήταν τότε αντιπρόεδρος της Ένωσης Φοιτητών Γαλλίας και μέλος του Ενιαίου Σοσιαλιστικού Κόμματος, στο οποίο παρέμεινε ως το 1974. Αποχώρησε και δεν ασχολήθηκε ξανά με την πολιτική. Σήμερα είναι καθηγητής Ιστορίας της Τέχνης στη σχολή Καλών Τεχνών της Ρεν.
Ο "κόκκινος Ντάνι" συνιδρυτής του κινήματος της 22ας Μαρτίου, πρόσωπο-σύμβολο της εξέγερσης του Μάη, αγαπημένος αποδιοπομπαίος τράγος του γαλλικού ΚΚ, εγκαταστάθηκε στη Γερμανία αφού του απαγορεύτηκε η διαμονή στη Γαλλία για περισσότερα από 10 χρόνια. Εντάχθηκε στους Γερμανούς πράσινους, έγινε αντιδήμαχος Φρανκφούρτης και σήμερα είναι ευρωβουλευτής . Πρόσφατα εκδόθηκε βιβλίο του με τίτλο "Forget 68".
Επίσης: Αλέν Κριβίν:είναι αυτός που από τον Μάη ως τώρα παρέμεινε αμετακίνητος.Ιδρυτήςτης JCR, μιας από τις 11 "επικίνδυνες"οργανώσεις αριστεριστών που διαλύθηκαν με διάταγμα στις 12 Ιουνίου 1968, συνελήφθη, σήμερα παραμένει ένας από τους τρεις εκπροσώπους της LCR, στην ίδρυση της οποίας πρωτοστάτησε το1974. Σαράντα χρόνια μετά ονειρεύεται νέους μάηδες, αν και πιστεύει ότι οι κατακτήσεις του Μάη ήταν λιγότερες απ' ό,τι νομίζουμε. "Αυτό που κρατάω είναι ότι καλλιστα μπορεί να υπάρξει εξέγερση στις επονομαζόμενες οικονομικά προηγμένες χώρες.. .θα σας έλγα μάλιστα ότι σήμερα έχουμε περισσότερους λόγους να εξεγερθούμε από ό,τι είχαμε το '68. υπάρχουν φριχτοί πόλεμοι, τα οικονομικά προβλήματα είναι τεράστια, ποτέ δεν είχαμε τόση ανεργία, θεωρώ ότι η βαρβαρότητα του καπιταλιστικού κόσμου είναι χειρότερη σήμερα από το 1968 -δε βλέπω κανένα λόγο να εγκαταλείψω τον αγώνα.. ".
Σερζ Ζουλί: υπαρχηγός στο κίνημα της 22ας Μαρτίου, ίδρυσε μαζί με τον Σαρτρ και γάλλους διανοούμενους την "Liberation". Επίσης Ρολάν Καστρό, σήμερα αρχιτέκτονας, στήριξε το μιτεράν το 1981, αργότερα εγκατέλειψε το Σοσιαλιστικό Κόμμα και ξαναγύρισε στο ΚΚΓ, το 2003 ίδρυσε το κόμμα της Ουτοπίας.
Μπερνάρ Κουσνέρ: Συντονιστής της απεργιακής επιτροπής της Ιατρικής Σχολής, μετά το Μάη προσέφερε εθελοντικά τις υπηρεσίες του στη Μπιάφρα , το 1971 ιδρύει με φίλους την οργάνωση Γιατροί Χωρίς Σύνορα και 8 χρόνια αργότερα αποχωρεί για να ιδρύσει τους Γιατρούς του Κόσμου. Διετέλεσε υπουργός Υγείας (1991-1993) και πολιτικός διοικητής του ΟΗΕ στο Κόσσοβο 1999-2001. Έχει ταχθεί υπέρ της επέμβασης του ΝΑΤΟ στη Γιουγκοσλαβία, υπέρ του Μπους στο Ιράκ και έχει ασκήσει καθήκοντα διοικητή της Ειρηνευτικής Δύναμης του ΟΗΕ στο Κοσσυφοπέδιο.Το 2007 έγινε υπουργός Εξωτερικών στην κυβέρνηση Σαρκοζί, αν και στις εκλογές υποστήριξε τη Ρουαγιάλ.
Ανρί Βεμπέρ:ο υπ'αρθμόν 2 της JCR, διευθυντής του εβδομαδιαίου εντύπου ROUGE και της Επιθεώρησης Critique Communiste, τον Ιούνιο του 1968 έγραψε μαζί με τον Μπενσέντ, κρυμμένος στο διαμέρισμα της Ντυράς, το βιβλίο "Μάης του '68: μια γενική πρόβα". Έγινε Ευρωβουλευτής των Γάλλων Σοσιαλιστών, στους οποίους εντάχτηκε το 1984.
Μαρκ Εργκόν: Για πολλούς ήταν ο ουσιαστικός πολιτικός καθοδηγητής του Μάη, ο «κρυφός άνθρωπος». Ηταν υπεύθυνος για τη νεολαία και το φοιτητικό κίνημα στο Ενιαίο Σοσιαλιστικό Κόμμα (PSU). Ο αρχιτέκτονας της «πολιτικής λύσης» που δεν ευοδώθηκε με την αντεπίθεση του Ντε Γκωλ. Ο άνθρωπος που (υποτίθεται...) καθοδήγησε την εξέγερση από τα παρασκήνια. Ενας γέρος κύριος που εκφράζεται με δυσκολία. Συνταξιούχος καθηγητής Ιστορίας, γράφει την ιστορία του PSU, αποτραβηγμένος από τα πάντα και από την πολιτική. Ζει σε ένα αγρόκτημα στον Νότο της Γαλλίας, έξω από τη Νιμ.

• Δευτέρα 6 Μαΐου 1968: Το ξεσήκωμα κι οι ταραχές. Οι αστυνομικοί ρίχνουν δακρυγόνα. Οι νέοι κι οι νέες προσπαθούν να εξηγήσουν στα μεγαλύτερα άτομα τους λόγους της εξέγερσής τους.

• Τετάρτη 10 Μαΐου 1968: Η πρώτη νύχτα των οδοφραγμάτων. Αυτοκίνητα που καίγονται. Η αστυνομία στους δρόμους. Ο πρωθυπουργός Πομπιντού δηλώνει: "Αποφάσισα η Σορβόνη να ανοίξει από τη Δευτέρα."
• Δευτέρα 13 Μαΐου 1968: Δηλώσεις του Georges Seguy, γραμματέα της CGT. Πλήθη κόσμου στους δρόμους. Οι φοιτητές καταλαμβάνουν και πάλι τη Σορβόνη.

• Τρίτη 14 Μαΐου : Οι μεταλλουργοί εργάτες μπαίνουν στην απεργία. Συνελεύσεις στα εργοστάσια.

• Τετάρτη 15 Μαΐου : Το θέατρο Οντεόν καταλαμβάνεται από τοπλήθος του κόσμου. Απεργία στα μέσα μεταφοράς: κενοί οι σιδηρόδρομοι. Ο Κον Μπεντίτ απελαύνεται στην Γερμανία.

• Στις 18 Μάη δέκα χιλιάδες νέοι διαδηλώνουν στην φρανκική Μαδρίτη και συγκρούονται με την αστυνομία του φασιστικού καθεστώτος.

• Στις Κάννες, όλοι οι μεγάλοι σκηνοθέτες της νουβέλ βαγκ Λουί Μαλ, Ζαν-Λυκ Γκοντάρ, Κλοντ Λελούς ,Φ Κλοντ Μπερί, Φρανσουά Τρυφώ και ο Ρόμαν Πολάνσκι,ήταν εκεί και συμφωνούν ότι φεστιβάλ θα διακοπεί. Διοργανωτές και παραγωγοί διαφωνούν... τελικά στις 18 ή ταινία του Κάρλος Σάουρα δε θα προβληθεί, με συγκατάθεση και του ίδιου. η διακοπή ήταν επεισοδιακή... Ο Τρυφώ δε θα γλιτώσει τη μπουνιά. Ο δε Γκοντάρ θα πείσει τους εναπομείναντες θεατές που δεν έφευγαν με τίποτα να αποχωρήσουν, απειλώντας τους ότι αν παραμείνουν, θα δουν όλες τις ταινίες που είχε μέχρι τότε γυρίσει!...
  

• Στις 20 Μάη ο Wu-Liang ζητάει στην Κίνα άμεση δημοκρατία και φέρνει ως

παράδειγμα την Παρισινή Κομμούνα του 1871.

• Στις 21 Μάη καταλαμβάνεται το Πανεπιστήμιο του Δ. Βερολίνου. Στο Παρίσι 100 περίπου Έλληνες φοιτητές καταλαμβάνουν το “Ελληνικό Σπίτι” της Πανεπιστημιούπολης

• Παρασκευή 24 Μαΐου: Η νύχτα των ταραχών: αυτοκίνητα που καίγονται, ασθενοφόρα, σωροί από πέτρες στους δρόμους. Η συνάντηση στο Charlety με τη συμμετοχή του Pierre Mendes France.
• Τρίτη 28 Μαΐου: Ο Μιτεράν προτείνει προσωρινή κυβέρνηση. Άδειες οι αντλίες στα βενζινοπωλεία.

• Πέμπτη 30 Μαΐου 1968: Οι εργάτες επιστρέφουν στις δουλειές τους.

ΙΟΥΝΙΟΣ

• Στις 4 Ιουνίου καταλαμβάνεται το Πανεπιστήμιο του Βελιγραδίου.

• Στις 6 Ιουνίου δολοφονείται ο γερουσιαστής Μπόμπ Κέννεντ.

• Στις 10 Ιουνίου είκοσι χιλιάδες φοιτητές καταλαμβάνουν πανεπιστήμια στην Τουρκία (Άγκυρα, Ερτζερουμ, Ίζμαρ κ.λπ.).

• 12 Ιουνίου: Η γαλλική κυβέρνηση διαλύει πολλές ακροαριστερές οργανώσεις και απαγορεύει τις διαδηλώσεις σε όλη τη χώρα. . Τέσσερις ημέρες μετά η αστυνομία ξαναπαίρνει τον έλεγχο της Σορβόννης.

• Παρασκευή 14 Ιουνίου: Εκκένωση του θεάτρου του Οντεόν.
• Στις 15 Ιουνίου οι «Ζεγκακούρεν» υποκινούν βίαιες διαδηλώσεις σε Τόκυο και Οζάκα με εκατοντάδες τραυματίες.

• Στις 19 Ιούνη, ξεσπούν βίαιες ταραχές στο Ρίο της Βραζιλίας.
• 23-30 Ιουνίου: Στις εκλογές που γίνονται στη Γαλλία, νικάει το γκολικό κόμμα.

ΙΟΥΛΙΟΣ

• Στις 24 αρχίζουν τριήμερες ταραχές στο Μεξικό ενάντια στην κατασπατάληση του δημοσίου χρήματος για τους Ολυμπιακούς Αγώνες, την ίδια στιγμή που ο μεξικανικός λαός πεινούσε.

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ

• Στις 2 του μήνα εκτεταμένη φοιτητική εξέγερση στην Κοπακαμπάνα της Βολιβίας.
• Στις 7 ξεσπούν ταραχές στο Μαϊάμι των ΗΠΑ στην διάρκεια του Συνεδρίου των Ρεμπουπλικάνων.
• Στις 14 εξεγείρονται οι φοιτητές στην Νότιο Αφρική και καταλαμβάνεται το Πανεπιστήμιο του Κέιπ Τάουν.
• Στις 20 Αυγούστου στρατός και τανκς των Σοβιετικών εισβάλλουν στην Τσεχοσλοβακία.

• Στις 23 αρχίζει το «Φεστιβάλ Ζωής» στο Λίνκολν Πάρκ, ενώ στις 25 η αστυνομία αιματοκυλάει τις εκδηλώσεις διαμαρτυρίας κατά του πολέμου.

• Στις 26 και 27 του Αυγούστου συνεχίζονται οι βιαιότητες στο Σικάγο με εκατοντάδες συλληφθέντες, τραυματίες και μερικούς νεκρούς.
• Στις 27 στο Μεξικό 200.000 άτομα διαδηλώνουν ενάντια στην κυβέρνηση της χώρας.

ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ

• Οι ταραχές στο Μεξικό συνεχίζονται Στρατός και αστυνομία σκοτώνουν πολλούς από όσους διαμαρτύρονταν ενάντια στους Ολυμπιακούς Αγώνες. Τα πτώματα μεταφέρονται με στρατιωτικά οχήματα κι εξαφανίζονται.

Την ώρα που υψωνόταν η σημαία της χώρας τους και παιζόταν ο εθνικός
ύμνος, οι Smith και Carlos χαμήλωσαν το κεφάλι και ύψωσαν ο πρώτος το δεξί του χέρι, που ήταν σφιγμένο σε γροθιά, και ο δεύτερος το αριστερό. Όπως εξήγησε αργότερα ο Smith, η υψωμένη γροθιά του συμβόλιζε τη δυναμική του κινήματος των Αφροαμερικανών, ενώ εκείνη του Carlos την ενότητα του κινήματος.

Η διαμαρτυρία των αθλητών αποδοκιμάστηκε από μερίδα των θεατών, ενώ λίγες ώρες αργότερα η αποστολή των ΗΠΑ τούς υποχρέωσε να φύγουν από το Μεξικό, δίχως να λάβουν μέρος σε άλλα αγωνίσματα.Λίγες ημέρες αργότερα οι τρεις νικητές των 400 μ., o Lee Evans, ο Lawrence James και ο Ron Freeman, εμφανίστηκαν στην απονομή φορώντας μαύρο μπερέ.

Συνθήματα του Μάη του '68

• Η απελευθέρωση της ανθρωπότητας θα είναι ολική, αλλιώς δεν θα υπάρξει καθόλου.

• Να είσαι ρεαλιστής, να απαιτείς το αδύνατο

• Αγοράζουν την ευτυχία σου. Κλέψτην!

• Διάβαζε λιγότερο, ζήσε περισσότερο

• Η βαρεμάρα είναι αντεπαναστατική

• Όχι στη μεταρρύθμιση, το οικοδόμημα είναι σάπιο

• Δεν απαιτούμε τίποτα, δεν ζητάμε τίποτα. Παίρνουμε, καταλαμβάνουμε

• Το αφεντικό σε χρειάζεται, εσύ δεν το χρειάζεσαι

• Εργάτη: Είσαι 25 ετών, αλλά το σωματείο σου υπάρχει από τον προηγούμενο αιώνα

• Ούτε Θεός, ούτε αφέντης

• Ας είμαστε απάνθρωποι

• Απαγορεύεται η απαγόρευση

• Η επανάσταση είναι απίστευτη επειδή είναι αληθινή

• Ήλθα. Είδα. Πίστεψα

• Τρέξε σύντροφε, ο παλαιός κόσμος είναι πίσω σου

• Η ευτυχία είναι μία νέα ιδέα

• Η κουλτούρα είναι η αντιστροφή της ζωής

• H φαντασία στην εξουσία

• Μέσα στον καθένα μας κοιμάται ένας μπάτσος, πρέπει να τον σκοτώσουμε
• Αφήστε μας να ζήσουμε