27 Ιουνίου 2008

TΟ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΡΑΔΙΔΕΙ ΤΑ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΑ ΣΤΗ VPRC !!!



Tο ΥΠΕΠΘ προκειμένου να προχωρήσει στην αξιολόγηση του προγράμματος «καινοτόμων παρεμβάσεων» στα νηπιαγωγεία που συμμετείχαν ανέθεσε τη συλλογή στοιχείων στην ιδιωτική εταιρεία «Δημοσκοπήσεις-Πολιτικές και Κοινωνικές Έρευνες –Ανώνυμη Εμπορική και Εκδοτική Εταιρεία- VPRC». Πιο συγκεκριμένα, η VPRC πρόκειται να πραγματοποιήσει μια σειρά εμπειρικών ερευνών, απώτερος σκοπός των οποίων είναι η εκπόνηση Μελετών και Εκθέσεων Αξιολόγησης για το ΥΠΕΠΘ, με βασικούς άξονες τη λειτουργία του προγράμματος και τη μεθοδολογία που ταιριάζει στο περιεχόμενο και τους στόχους του προγράμματος. Το γεγονός αυτό για μια ακόμα φορά αποδεικνύει περίτρανα τους σχεδιασμούς του ΥΠΕΠΘ για την παράδοση της Δημόσιας Εκπαίδευσης στην αγορά και στους ιδιώτες. Γίνεται ξεκάθαρο ότι το Υπουργείο, όχι μόνο προωθεί την αξιολόγηση συγκεκριμένων εκπαιδευτικών προγραμμάτων στη βάση τυποποιημένων αξιολογικών κριτηρίων, αλλά επιπρόσθετα μετατοπίζει και την ίδια την αξιολογική διαδικασία σε μια ιδιωτική εταιρεία. Είναι η VPRC, λοιπόν, αυτή που θα κρίνει ποια μεθοδολογία και παιδαγωγική λογική θα πρέπει να διέπει το συγκεκριμένο πρόγραμμα και όχι οι νηπιαγωγοί και οι δάσκαλοι/ ες που συμμετείχαν στο συγκεκριμένο πρόγραμμα. Με αυτό τον τρόπο εκχωρούνται παιδαγωγικές λειτουργίες της προσχολικής εκπαίδευσης σε μια ιδιωτική εταιρεία δημοσκοπήσεων, χωρίς να διευκρινίζεται καν στη βάση ποιας αρμοδιότητας και ποιών επιστημονικών γνώσεων, μπορεί η συγκεκριμένη εταιρεία να κρίνει και να αξιολογήσει ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα. Παρακάμπτοντας το παιδαγωγικό έργο των νηπιαγωγών, το υπουργείο προτάσσει τους τεχνοκράτες και τους γιάπηδες της VPRC, άσχετα εάν οι τελευταίοι δεν έχουν καμιά σχέση με την εκπαίδευση και με παιδιά ηλικίας 5 και 6 ετών.

Η πρόκληση είναι ακόμα πιο μεγάλη, αν αναλογιστεί κανείς πως η συγκεκριμένη ενέργεια του Υπουργείου πραγματοποιείται, την ίδια στιγμή, που επιδιώκεται η αύξηση του ωραρίου των νηπιαγωγών, που τα προνήπια αποκλείονται από την προσχολική εκπαίδευση και οι γονείς τους θα πρέπει να αναζητήσουν κάποιο ιδιωτικό ή δημοτικό παιδικό σταθμό, ενώ η δημόσια προσχολική εκπαίδευση παρέχεται σε ακατάλληλους χώρους και κάτω από απαράδεκτες παιδαγωγικές συνθήκες (υπεράριθμα τμήματα- ελλείψεις σε εκπαιδευτικό προσωπικό). Πόροι χρήσιμοι για το δημόσιο νηπιαγωγείο καταλήγουν σε μια ιδιωτική εταιρεία, η οποία μπορεί να αντιμετωπίζει, πλέον, το σχολείο ως ένα ευνοϊκό πεδίο κερδοφορίας. Θα πρέπει συνεπώς να απαντήσει συγκεκριμένα το Υπουργείο πώς γίνεται να εξασφαλίζονται κονδύλια για μια ιδιωτική εταιρεία που δεν έχει καμιά σχέση με την εκπαίδευση και την ίδια στιγμή να μη μπορεί να εξασφαλίσει τους αναγκαίους πόρους για την αναβάθμιση του δημόσιου νηπιαγωγείου. Εξαιρετικά επικίνδυνη και αντι-παιδαγωγική είναι ωστόσο και η μορφή παρέμβασης της VPRC που επιλέγεται από το Υπουργείο. Στα πλαίσια της έρευνας περιλαμβάνεται η διακίνηση ερωτηματολογίου στα παιδιά των δύο πρώτων τάξεων του δημοτικού, η «ημιδομημένη» συνέντευξη από τα νήπια(!!!) που συμμετείχαν στο πρόγραμμα και αντίστοιχα συνεντεύξεις με τους εκπαιδευτικούς, τους γονείς και τους μαθητές του δημοτικού συνεργασίας. Καλούνται, δηλαδή, οι εκπαιδευτικοί να παραδώσουν τα παιδιά τους σε μια ιδιωτική εταιρεία, χωρίς καν να γνωρίζουν το πραγματικό περιεχόμενο και τη σκοποθεσία της όλης έρευνας. Στη βάση ποιών γνώσεων αλήθεια η εταιρεία θα καταρτίσει το ερωτηματολόγιο της και στη βάση ποιας αρμοδιότητας και δημόσιας ευθύνης θα έρθει σε επαφή με παιδιά τόσο μικρών ηλικιών; Οι νηπιαγωγοί, κατά συνέπεια, με απόφαση του Υπουργείου αυτοκαταργούνται ως παιδαγωγοί και δημόσιοι λειτουργοί και επιδιώκεται να γίνουν συνυπεύθυνοι σε μια διαδικασία που μπορεί να είναι επιζήμια για τα ίδια τους τα παιδιά.

H συγκεκριμένη ενέργεια του Υπουργείου, ούτε τυχαία είναι ούτε μεμονωμένη. Σχετίζεται με τις προσπάθειες επιβολής της αξιολόγησης, με το δίκτυο σχολικής καινοτομίας, με την αποκέντρωση της προσχολικής εκπαίδευσης στους ιδιώτες και τους δήμους και με τη δημιουργία ιδιωτικών πανεπιστημίων με ή χωρίς αναθεώρηση του άρθρου 16. Η μετατόπιση ουσιαστικών εκπαιδευτικών αρμοδιοτήτων από το δημόσιο σχολείο και τους εκπαιδευτικούς του σε επιχειρηματικά υποκείμενα αποτελεί τον πυρήνα της νεοφιλελεύθερης εκπαιδευτικής πολιτικής. Αν όχι ακόμα, η πλήρης παράδοση -πρωταρχικός στόχος της κυβέρνησης- της εκπαίδευσης στην αγορά, η λειτουργία της με ιδιωτικοοικονομικούς όρους και κριτήρια αποτελεί σταθερό προσανατολισμό του ΥΠΕΠΘ και της κυβέρνησης. Το φτηνό σχολείο των ευέλικτων εργασιακών σχέσεων, το σχολείο των μάνατζερ και των δημοσκόπων, το σχολείο με τους εκπαιδευτικούς του παιδαγωγικά φιμωμένους να υποτάσσονται στις υποδείξεις του κάθε τεχνοκράτη και χαρτογιακά του Υπουργείου και των ιδιωτικών εταιρειών, είναι τελικά το πραγματικό «μεταρρυθμιστικό όραμα» της κυβέρνησης Καραμανλή.

Οι ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΚΙΝΗΣΕΙΣ ΣΥΣΠΕΙΡΩΣΕΙΣ καλούμε τις νηπιαγωγούς και τους/τις δασκάλους/ες που συμμετείχαν στο πρόγραμμα να αρνηθούν οποιαδήποτε συνεργασία με τη VPRC. Να αρνηθούν να συμπληρώσουν τα σχετικά ερωτηματολόγια, να κρατήσουν κλειστές τις πόρτες των σχολείων τους στη συγκεκριμένη εταιρεία και να ενημερώσουν αντίστοιχα τους γονείς των παιδιών. Είναι πάνω από όλα παιδαγωγική μας υποχρέωση να προστατεύσουμε τα παιδιά μας στο σχολείο και το δημόσιο και δωρεάν χαρακτήρα του ενάντια στην αντιεκπαιδευτική πολιτική του ΥΠΕΠΘ που έχει επιλέξει το ρόλο του μεσάζοντα των ιδιωτικών συμφερόντων. Δεν παραδίδουμε τα παιδιά μας στους μάνατζερ καμιάς εταιρείας. Αντίστοιχη θέση θα πρέπει να πάρουν και οι σχολικοί σύμβουλοι που συμμετέχουν στο πρόγραμμα καθώς, σε αντίθετη περίπτωση, γίνονται συνένοχοι σ’ αυτή τη διαδικασία. Κανείς/ καμιά δεν πρέπει να γίνει συνυπεύθυνος/η στο ξεπούλημα του δημόσιου σχολείου και στην κατάργηση του παιδαγωγικού έργου των εκπαιδευτικών του. Καλούμε τους τοπικούς συλλόγους Π.Ε και τη ΔΟΕ να πάρουν ανάλογες αποφάσεις καταδίκης της συγκεκριμένης υπουργικής απόφασης.

ΙΟΥΝΙΟΣ 2008

26 Ιουνίου 2008

Βιβλία ... που προτείνουμε ως αναγνώστες και μόνο...

Λόρενς Ντάρελ, Αλεξανδρινό κουαρτέτο, εκδ. Γρηγόρη

Ο «ωσεί Ελληνας» Λόρενσς Ντάρελ, συνομιλητής του Σεφέρη και θαυμαστής του Καβάφη, γεννήθηκε στην Ινδία το 1912 από γονείς Αγγλο-ιρλανδούς, που δεν είχαν ποτέ επισκεφθεί την Αγγλία. Ο ίδιος θεωρούσε τον εαυτό του Ιρλανδό. Σύμφωνα με τον ίδιο, σκόπιμα απέτυχε τέσσερις φορές στις εξετάσεις για την Οξφόρδη - εξεγειρόμενος έτσι συνειδητά ενάντια στον πατέρα του. Εγινε, αντιθέτως, πιανίστας της τζαζ στο νάιτ κλαμπ του Λονδίνου «The Blue Peter», ταξίδεψε στο Παρίσι, όπου καταπιάστηκε μ' ένα σωρό δουλειές του ποδαριού, και ταυτόχρονα -ιδίως μετά τον γάμο του με τη Νάνσι Μέγιερς- έγραφε.Το 1938 είχε ήδη ολοκληρώσει το πρώτο του βιβλίο· καθώς η βρετανική λογοκρισία δεν είχε επιτρέψει τη δημοσίευσή του, το έργο, με τη συνδρομή του Μίλερ, εκδόθηκε στο Παρίσι από τον «Obelisk Press». Ήταν το «Μαύρο βιβλίο».Μετοικεί στην Κέρκυρα το 1935 με τη γυναίκα του, τη μητέρα του, την αδελφή του και τον μικρό του αδελφό Τζέραλντ (ο οποίος πολύ αργότερα, το 1962, θα εξομολογηθεί την αγάπη του για το νησί στο συναρπαστικό βιβλίο του «Η οικογένειά μου και άλλα ζώα»). Στα 1939, και ενώ ο πόλεμος προέλαυνε, θα την εγκαταλείψει για μια θέση στο Βρετανικό Συμβούλιο στην Αθήνα και για μια σύντομη παραμονή στην Καλαμάτα, όπου θα συνεχίσει να διδάσκει αγγλικά. Λίγο αργότερα θα φύγει για την Αίγυπτο, όπου θα εργαστεί ως ακόλουθος Τύπου στις βρετανικές πρεσβείες του Καΐρου και της Αλεξάνδρειας. Μετά τον πόλεμο θα καταλάβει διάφορες διπλωματικές ή εκπαιδευτικές θέσεις. Ως ύποπτος έχει θεωρηθεί ο ρόλος του κατά την παραμονή του στην κύπρο.

Αναζητεί συνεχώς την ταυτότητά του ως συγγραφέα, αυτή όμως είναι τόσο πολυπλόκαμη, ώστε παραμένει, ώς το τέλος, ρευστή. Τα θέματα που θα εξερευνήσει στα μυθιστορήματά του είναι εκείνα που κατεξοχήν απασχολούν τον 20ό αιώνα: χρόνος, χώρος, συνείδηση, σεξουαλικότητα, ταυτότητα. Ακολουθώντας τους Ντ.Χ. Λόρενς και Τζέιμς Τζόις , επιτίθεται στο μυθιστόρημα για να συνεχίσει τους πειραματισμούς των προδρόμων του.

Το «Αλεξανδρινό Κουαρτέτο» το έγγραψε στην Προβηγκία κι είναι το ολοζώντανο αριστούργημά του, μια καλλιτεχνική και προσωπική κατάδυση στον πολυδιάστατο εαυτό. Τετραλογία που κλιμακώνεται στον θάνατο, το μυθιστόρημα εκτυλίσσεται στην Αλεξάνδρεια λίγο πριν ξεσπάσει ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος.

Ιουστίνη, η αινιγματική παράφορη Εβραία δανείζει το όνομά της στον πρώτο τόμο... Άλλες τέσσερις μορφές κυριαρχούν, η Μελίσσα, χορεύτρια, ο Νεσήμ, Κόπτης τραπεζίτης και ο αφηγητής, ένας Ιρλανδός. Πλάι τους πλήθος άλλα πρόσωπα, που θα παρακολουθήσουμε την ιστορία τους στα επόμενα βιβλία... ο Έρωτας, το πάθος, η ζήλια αλλά και το μυστήριο που απορρέει από το μύθο δημιουργούν ένα κλίμα μοναδικά έντονο.

Μπαλτάσαρ, ένα χειρόγραφο επιστρέφεται στον αφηγητή από τον ήρωα που δανείζει το όνομα του στο δεύτερο βιβλίο.. ένα ογκώδες χειρόγραφο που του είχε παραδώσει ο αφηγητής με την ιστορία των ηρώων του πρώτου βιβλίου... το χειρόγραφο είναι γεμάτο διορθώσεις, προσθήκες, σχόλια. Μια νέα αλήθεια , όπου τα γεγογνότα του πρώτου βιβλίου διευθετούνται με μια νέα ιεραρχία... ο αφηγητής δεν είναι πια το κεντρικό πρόσωπο....

Μαουντόλιβ, το τρίτο βιβλίο, δίνει το κλειδί σε μερικά αινίγματα που δεν είχαν εξηγηθεί... δίνει μια άλλη οπτική για τις σχέσεις των ηρώων, μια άλλη όψη στο παιχνίδι που παίζεται ανάμεσα τους. Με την περιστροφή του πρίσματος τα γνώριμα πρόσωπα και οι γνώριμες καταστάσεις παίρνουν νέες διαστάσεις... Στο βάθος βρίσκεται πάντα η Αλεξάνδρεια.

Κλέα, εδώ τα αινίγματα θα βρουν τη λύση τους. Ο αφηγητής, ο Ντάρυλ, θα επιστρέψει στην Αλεξάνδρεια, η γοητεία της πόλης θα τον συνεπάρει και πάλι, όμως έχει πια αλλάξει ο ίδιος και η οπτική του...

Αντικειμενική αλήθεια δεν υπάρχει... καθένα από τα πρόσωπα που δάνεισαν το όνομά τους στους τίτλους των βιβλίων συνδέονται μεταξύ τους με ένα δίχτυ πολιτικής και ερωτικής ίντριγκας, και κάθε βιβλίο αποκαλύπτει και μια πλευρά, κάθε φορά διαφορετική, της αλήθειας. Η οπτική γωνία του αφηγητή αλλάζει από βιβλίο σε βιβλίο. Πολλοί ήρωες εξαφανίζονται και αναδύονται και πάλι, με διαφορετική μορφή. Η Αλεξάνδρεια είναι ο πέμπτος ήρωας του βιβλίου. Ο Ντάρελ με το «Κουαρτέτο» επανεπινόησε τη λειτουργία του μυθιστορηματικού χαρακτήρα. Βασικό του θέμα ο θάνατος. Δεν είναι τυχαίο ότι και Το «Κουιντέτο της Αβινιόν», η πενταλογία πού θα ακολουθήσει το «Κουαρτέτο», επίσης καταπιάνεται με τον θάνατο. «Το βασικό τραύμα, η βασική νεύρωση στη ζωή είναι ο θάνατος», είχε πει κάποτε σε μια συνέντευξή του ο Ντάρελ.
Καλή ανάγνωση

Βάλια Μ.

εκδήλωση συμπαράστασης-διαμαρτυρίας για τη Λευκίμμη


Πέμπτη, 26 Ιουνίου 2008 , ώρα 7.00μμ, πλατεία Συντάγματος




ΔΙΑΔΗΛΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΚΕΡΚΥΡΑ ΑΠΟ ΟΛΟΥΣ ΤΟΥΣ ΦΟΡΕΙΣ ΤΟΥ ΝΗΣΙΟΥ


http://xyta-lefkimis.blogspot.com/2008/06/blog-post_104.html


Πέμπτη, 26 Ιούνιος 2008

Η Κερατέα δίπλα στη Λευκίμμη

Με απόφαση της Συντονιστικής Επιτροπής Αγώνα σήμερα το απόγευμα,αποφασίστηκε η συμμετοχή αντιπροσωπίας συμπολιτών μας στην εκδήλωση συμπαράστασης και διαμαρτυρίας που έχει προγραμματιστεί για την Πεμπτη 26.06.2008 ,στις 19:00 στην πλατεία Συντάγματος από τους κατοίκους της Λευκίμμης.Η φωνή μας ενώνεται με τη φωνή των Λευκιμμαίων,ενάντια στην κατασκευή των παρανόμων ΧΥΤΑ στους τόπους μας.Ο επικίνδυνος ,για την υγεία των πολιτών και το περιβάλλον,περιφερειακός σχεδιασμός,δεν θα περάσει!!!

Με αδερφικούς και αγωνιστικούς χαιρετισμούς http://antixyta.blogspot.com


Σχετικές Τοποθεσίες



«ΔΕΝ ΘΑ ΜΑΣ ΚΑΤΑΒΑΛΛΟΥΝ»

ΔΙΑΔΗΛΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΚΕΡΚΥΡΑ ΑΠΟ ΟΛΟΥΣ ΤΟΥΣ ΦΟΡΕΙΣ ΤΟΥ ΝΗΣΙΟΥ

Ο ΑΓΩΝΑΣ ΜΟΛΙΣ ΑΡΧΙΣΕ


Το προηγούμενο Σάββατο το απόγευμα οι κάτοικοι της Λευκίμμης συμμετείχαν για πρώτη φορά στην Λαϊκή συνέλευση της περιοχής τους προκειμένου να αποφασίσουν για τα ζητήματα του αγώνα του αγώνα τους αλλά και για τρέχοντα ζητήματα της κοινωνικής τους ζωής.
Εδώ θα πρέπει να θυμίσουμε ότι για εβδομάδες δεν υπάρχει λειτουργία της λεγόμενης αυτοδιοίκησης ενώ ο δήμαρχος και το δημοτικό συμβούλιο είναι άφαντοι και αντιμετωπίζονται εχθρικά από τους κατοίκους .
Αν εδώ προσθέσουμε και το γεγονός ότι η παρουσία του κράτους γίνεται αντιληπτή μόνο δια μέσω των δυνάμεων καταστολής καταλαβαίνει κανείς ότι η λαϊκή συνέλευση δεν ήταν μια συνηθισμένη εκδήλωση αλλά μια τελετουργία ευθύνης για τους κατοίκους και ένας πρωτό
γνωρος θεσμός άμεσης δημοκρατίας.
Αυτό φαινόταν από το επίπεδο της οργανωμένης συζήτησης , και την σοβαρότητα και υπευθυνότητα με την οποία συμμετείχαν όλοι.
Έγιναν ομιλίες από επιστήμονες και ανθρώπους καλλιεργημένους μέχρι και από ανθρώπους εργαζόμενους της καθημερινότητας που, υποθέτω ότι πρώτη φορά μιλούσαν σε μεγάλο ακροατήριο . Και όμως ούτε μία ομιλία δεν ήταν χωρίς ενδιαφέρον.
Χρειάζεται να τα αναφέρουμε αυτά για δύο λόγους, πρώτο γιατί η άμεση δημοκρατία δεν είναι τόσο δύσκολο πράγμα όσο νομίζουμε και δεύτερο γιατί τα περισσότερα μέσα ενημέρωσης το παρακάμπτουν συνειδητά.
Οι ψηφοφορίες έγιναν φανερά και κανένας ,ακόμα και αν διαφωνούσε, δεν αισθανόταν την παραμικρή πίεση.
Οι κάτοικοι της Λευκίμμης δεν είναι μονό εξαγριωμένοι διαδηλωτές αλλά έχουν και το επίπεδο του πολιτισμού να συζητούν πολύ δύσκολα και σοβαρά ζητήματα της εποχής μας με έναν τρόπο που θα το ζήλευαν και τα καλύτερα συνέδρια.
Ένα εικοσιτετράωρο μετά η εργολήπτρια εταιρία έκοβε τις ελιές και άλλα δένδρα ενώ με βαριά οχήματα καταπατούσε τις γύρω ιδιοκτησίες προκειμένου να διανοίξει τους δρόμους προς την χωματερή . Όταν έσπευσαν εκεί οι ιδιοκτήτες των γύρω καταπατηθέντων κτημάτων και ζήτησαν από την αστυνομία να κάνει το καθήκον της και να οδηγήσει τους καταπατητές στο αυτόφωρο εκείνοι τους αντιμετώπισαν με χλευασμούς. Λίγη ώρα αργότερα 300 αγανακτισμένοι κάτοικοι γκρέμισαν την καγκελόπορτα της χωματερής και επιτέθηκαν στα ΜΑΤ με αποτέλεσμα να τραυματιστούν και να μεταφερθούν στο νοσοκομείο τρεις άνδρες των ΜΑΤ ενώ μεταφέρθηκε τραυματισμένος και ο υποδιοικητής των αστυνομικών δυνάμεων τον οποίο όμως τον χτύπησαν οι ίδιοι επειδή φορούσε πολιτικά και δεν τον αναγνώρισαν.
Αμέσως μετά συγκροτήθηκε διαδήλωση 800 κατοίκων που καταδίωξε τα ΜΑΤ κατά μήκος του περιφερειακού δρόμου.
Από το πρωί της Δευτέρας (του αγίου πνεύματος) και μέχρι τα ξημερώματα της Τρίτης (δηλαδή επί 20ώρες) συνεχιζόταν οι συγκρούσεις με αμείωτη ένταση.
Διαμορφώθηκαν δύο φλεγόμενα οδοφράγματα σε απόσταση τριακοσίων μέτρων το ένα από το άλλο με αυτοκίνητα ξύλα και κορμούς δένδρων . Τα ΜΑΤ βρίσκονταν στη μέση στο ύψος της διασταύρωσης προς την χωματερή, ενώ ομάδες νεαρών που συγκροτήθηκαν, έκαναν επιθέ
σεις με πέτρες και μολότωφ κατά μήκος του δρόμου μέσα από τους ελαιώνες.
Κατά τη διάρκεια της ημέρας δύο αεροπλάνα PCTL έκαναν χαμηλές πτήσεις πάνω από τους διαδηλωτές για να δίνουν πληροφορίες για τις κινήσεις τους .
Όταν έπεσε το σκοτάδι οι κάτοικοι κατέβασαν τους διακόπτες της ΔΕΗ από τις κολόνες του δρόμου με αποτέλεσμα να περιοριστούν οι επιθέσεις των ΜΑΤ.
Έφεραν συνεργείο της ΔΕΗ για να συνδέσει το ρεύμα αλλά οι κάτοικοι τους έδιωξαν και το ξαναέκλεισαν.
Ήταν τέτοιας έκτασης και διάρκειας οι συγκρούσεις που στις μία μετά τα μεσάνυκτα τελείωσαν τα πυρομαχικά εκατέρωθεν με αποτέλεσμα να γίνει ανακωχή για ανεφοδιασμό.
Η περιοχή είχε πνιγεί στα δακρυγόνα και τα χημικά και γινόταν συχνά εκρήξεις από ντεπόζιτα και άλλα εύφλεκτα υλικά.
Δίπλα μου ήταν ένας κύριος γύρω στα 60 ο οποίος, κάθε που η διμοιρία των ΜΑΤ πήγαινε για να επιτεθεί στα παιδιά που βρισκόταν μέσα στις ελιές , έδινε το σύνθημα για επίθεση από τα πλάγια. Κάποια στιγμή τον ρώτησα τι ψήφισε στις προηγούμενες εκλογές και μου απάντησε «μη μου το θυμίζεις τώρα , ήμουν μέλος της τοπικής της ΝΔ και παραιτήθηκα μαζί με τους υπόλοιπους πριν από μερικές μέρες».
Πιο πέρα ήταν μια νεαρή γυναίκα γύρω στα τριάντα που δεν έμοιαζε σε καμία περίπτωση με το στερεότυπο της διαδηλώτριας.
Αυτή που προκαλεί μόνη της τα ΜΑΤ τι είναι? Ρώτησα τον διπλανό μου που ήταν ντόπιος . «Τίποτα μωρέ» μου απάντησε « Μαρί κλαίρ και βάφει τα νύχια της».
Εδώ αξίζει να υπογραμμίσουμε ότι επί 20 ώρες συγκρούσεων δεν εμφανίστηκε ούτε ένας -το τονίζω- ούτε ένας από τα μέλη των οργανώσεων του ΣΥΡΙΖΑ η του ΚΚΕ. Το μεν ΚΚΕ, επειδή φαίνεται δεν πέρασε η «γραμμή» του για να συμπορευθούν όλοι υπό τα πάνω του ΠΑΜΕ. Ο δε ΣΥΡΙΖΑ επειδή –όπως μας είπε ένα στέλεχος του - ήταν του «αγίου πνεύματος». Δικαίως λοιπόν κάποιος του απάντησε. «Καλά τότε την επόμενη επανάσταση να την κάνουμε «του Θωμά» που θα μπορείτε».
Εκείνο το βράδυ έγιναν δύο συλλήψεις παιδιών από τη Λευκίμμη και οδηγήθηκαν στον εισαγγελέα ενώ εκδόθηκαν εντάλματα σύλληψης για δύο από τα μέλη της συντονιστικής επιτροπής.
Σε ανακοίνωσή του ΜΕΡΑ με τίτλο « Ανοικτή επιστολή προς τους «αφέντες» και τους εργολάβους του μέλλοντος μας» , μεταξύ άλλων αναφέρονται και τα εξής «Σας έχει ενοχλήσει που οι Λευκιμμιώτες αντιστέκονται στην δικτατορία σας και ιδρύουν τους δικούς τους θεσμούς . Σας ενοχλεί που οι κάτοικοι της Λευκίμμης, κάτω από καθεστώς δικτατορίας αποφασίζουν στην Λαϊκή συνέλευση τους αδιαφορώντας για τους θεσμούς της δήθεν εκπροσώπησης.

Θέλετε συντρίψετε την Λευκίμμη και να στείλετε σε όλη την Ελλάδα το μήνυμα. Να εμπεδώσει ο λαός την πεποίθηση ότι «δεν γίνεται τίποτα». Να στερεώσετε το καθεστώς τρόμου και παραίτησης από τα κοινά. Να μας μετατρέψετε σε δουλοπάροικους του δικού σας τεχνολογικού μεσαίωνα.


Δολοφονήσατε μια γυναίκα ,αφήσατε δύο ορφανά, τραυματίσατε ανθρώπους, καταπατήσατε ιδιοκτησίες φτωχών αγροτών και ξεριζώσατε ελιές , καθυβρίσατε γέρους και γυναίκες, εισβάλατε σε σπίτια πάνοπλοι, πνίξατε την Λευκίμμη με τα δακρυγόνα και τα χημικά. Απειλείτε με φυλακίσεις τον αγωνιζόμενο λαό της Λευκίμμης Μην περιμένετε να μας υποτάξετε . Δεν σας φοβόμαστε. Θα προστατέψουμε τον τόπο μας με κάθε θυσία».

Την επόμενη μέρα έγινε συγκέντρωση έξω από τα δικαστήρια με αίτημα την αποφυλάκιση των συλληφθέντων την αποχώρηση των ΜΑΤ και το σταμάτημα του έργου- οικολογικό έγκλημα.

Την ίδια μέρα συγκροτήθηκε επιτροπή αλληλεγγύης των κατοίκων της Πόλης της Κέρκυρα, κυκλοφόρησε κείμενο υπογραφών, οργάνωσε ανοικτή εκδήλωση στο κέντρο της πόλης και καλεί τους Κερκυραίους να πάρουν μέρος στο παγκερκυραικό συλλαλητήριο την Παρασκευή 27 Ιουνίου στην πλατεία Σάνρόκκο που διοργανώνουν η Συντονιστική επιτροπή της Λευκίμμης μαζί με όλους τους φορείς της Κέρκυρας.

ΣτηνΑνακοίνωσή της η Επιτροπή Αλληλεγγύης μεταξύ άλλων αναφέρει «Καλούμε όλους τους πολίτες να σταθούμε αλληλέγγυοι στους κατοίκους της Λευκίμμης . Τα γεγονότα μας ξεπερνούν . Αυτά που συμβαίνουν αφορούν όλους μας ,είναι ένας κρίκος σε μια μακριά αλυσίδα ( Καρβουνάρη Θεσπρωτίας, Ικαρία, Δυτική Αθήνα, Άσσηρος, Θεσσαλονίκη, Χανιά κλπ.) που αποδεικνύουν περίτρανα ότι η περίφιμη πολιτική περιβάλλοντος είναι μια απάτη .Στην πραγματικότητα «φυτεύουν» χωματερές».


Οι κάτοικοι της Λευκίμμης, περισσότερο από τον καθένα δεν μπορούν να κάνουν πίσω. Όχι από κάποιο πείσμα αλλά επειδή δεν υπάρχει πίσω. Οι επιτιθέμενοι δεν φρόντισαν για αυτό . Εάν γίνει η χωματερή σε αυτή την απόσταση από τα σπίτια θα πρέπει να μεταναστεύσουν. Δεν υπάρχει κανένα ίχνος υπερβολής σε αυτό. Θα καταστραφεί ένα πανέμορφο κομμάτι της Κέρκυρας γνωστό για την ομορφιά του από την εποχή του Θουκυδίδη. Όπως λέει σε ένα ποίημα που έγραψε ένας γνωστός τεχνίτης επιγραφών « Τέσσερις μέρες πέρασαν όπου τα δακρυγόνα, απ’ τη Λευκίμμη έδιωξαν όλα τα χελιδόνια».

Σταμάτης Κυριάκης


ΜΕ ΤΗ ΛΕΥΚΙΜΜΗ ΤΗΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

22/6/08

5 Ιουνίου. Παγκόσμια μέρα περιβάλλοντος. Κι όμως λίγες μέρες πριν, στις 29 Μαΐου στη Λευκίμμη της Κέρκυρας μια 43χρονη σκοτώνεται, αφού παρασύρθηκε από μηχανάκι κι ενώ οι επιβαίνοντες δέχτηκαν εν κινήσει επίθεση από αστυνομικούς με αποτέλεσμα να χάσει τον έλεγχο ο οδηγός. Η Μ.Κουλούρη είναι θύμα της άγριας επίθεσης των κατασταλτικών μηχανισμών της κυβέρνησης που έχουν Μ.Α.Τώσει, τη Λευκίμμη που αντιστέκεται στην πολιτική της υποβάθμισης του περιβάλλοντος και υπερασπίζεται το δικαίωμα στη ζωή.

Η κυρίαρχη πολιτική για το περιβάλλον είναι η πολιτική των φτηνών «λύσεων», του χαμηλού κόστους που εκσυγχρονίζει κάθε είδους χαβούζα και χωματερή και προ- μελετημένα την ονομάζει Χώρο Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων (Χ.Υ.Τ.Α) για να απορροφήσει ευρωπαϊκή Ένωση. Οι ΧΥΤΑ που φυτεύονται σ’ όλη την επικράτεια χωρίς μελέτες και σχεδιασμό ανεξέλεγκτα δεν έχουν καμιά σχέση με την προστασία κατοίκων και περιβάλλοντος. Αυτά που συμβαίνουν στη Λευκίμμη αφορούν όλους μιας. Είναι ένας κρίκος σε μια μακριά αλυσίδα (Καρβουνάρη, Θεσπρωτίας, Ικαρία, Δυτική Αθήνα, Άσσηρο Θεσσαλονίκης, Χανιά κλπ) που αποδεικνύει ότι η περίφημη πολιτική περιβάλλοντος είναι μια απάτη.

Διανύουμε μια περίοδο όπου η κυρίαρχη πολιτική σε ποικίλες αποχρώσεις επιδιώκει το κέρδος στο βωμό του οποίου θυσιάζονται η γη, τα δάση, ο αέρας, η θάλασσα και εν γένει το περιβάλλον αδιαφορώντας για τις ανάγκες των απλών ανθρώπων. Από τη μεγαλύτερη πόλη μέχρι το μικρότερο χωριό, από την όποια σπιθαμή ελεύθερου χώρου μέχρι τον μεγαλύτερο δρυμό, όλα προσφέρονται για κάθε είδους επιχειρηματικές δράσεις και για την αύξηση της κερδοφορίας του κεφαλαίου. Η ζωή στις μεγαλουπόλεις γίνεται αβίωτη και ταυτόχρονα στην επαρχία το περιβάλλο0ν υποβαθμίζεται.

Ειδικότερα οι κάτοικοι της Λευκίμμης εδώ και δύο περίπου χρόνια αγωνίζονται να αποτρέψουν τη δημιουργία ΧΥΤΑ στην περιοχή τους. Ο συγκεκριμένος ΧΥΤΑ χωροθετείται σε δασώδη έκταση, σε απόσταση μόλις 300 μέτρα από τα σπίτια του χωριού, σε ένα εξαιρετικά ευαίσθητο φυσικό περιβάλλον, κοντά σε δύο ποτάμια και την παραλία Αγίου Πέτρου (Κάβος). Δεν υπάρχουν οι προαπαιτούμενες προϋποθέσεις για τη λειτουργία του (διαλογή στην πηγή, ανακύκλωση, εργοστάσιο ανακύκλωσης, κομποστοποίησης κλπ), ενώ σ’ όλη την περιοχή που γίνονται οι εκσκαφές αναβλύζει καθαρό νερό. Οι συνέπειες για την υγεία και τη ζωή των κατοίκων θα είναι οδυνηρές, αφού η μόλυνση του υδροφόρου ορίζονται, όπως φαίνεται και από την πρόσφατη υδρολογική μελέτη του ΙΓΜΕ (Μάιος 2008) και τη γεωλογική μελέτη ανεξάρτητου μελετητή (Μάρτιος 2008) είναι δεδομένη.

Απέναντι στο αίτημα των κατοίκων της Λευκίμμης για να απομακρυνθεί η χωματερή από το χωριό τους και την απαίτηση για έναν ολοκληρωμένο επιστημονικό σχεδιασμό του προβλήματος των απορριμμάτων σε επίπεδο νόμου, η κυβέρνηση αντιπαραθέτει την ωμή βία και τρομοκρατία.

Γίνεται όμως, φανερό ότι ο αγώνας των Λευκιμμιωτών μας αφορά όλους! Είναι αγώνας εναντίον της υποβάθμισης για την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος. Είναι αγώνας για τη ζωή. Γι’ αυτό και είναι επιτακτική ανάγκη ν’ απλωθεί ένα κοινωνικό και πολιτικό δίκτυ προστασίας και αλληλεγγύης σε όσους αγωνίζονται και διώκονται και να απαιτηθεί παράλληλα η παραδειγματική τιμωρία των πραγματικών ενόχων για το θάνατο της Μ.Κουλούρη.

Ο αγώνας εναντίον της υποβάθμισης και για την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος είναι μονόδρομος ενάντια στην κυρίαρχη πολιτική που θυσιάζει στο βωμό του κέρδους τον άνθρωπο και τη φύση.

Γιώργος Καββαδίας , μέλος Δ.Σ. ΕΛΜΕ Πειραιά
Θανάσης Τσιριγώτης , μέλος Δ.Σ. ΟΛΜΕ




21 Ιουνίου 2008

Νέα:Αποκλεισμός της Πετρόλα

Θριάσιο: Αποκλεισμός της ΠΕΤΡΟΛΑ στις 28 Ιουνίου

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ 16/6/2008

Έσπειραν ανέμους θανάτου στο Θριάσιο…

28 Ιουνίου : όλοι έξω από την ΠΕΤΡΟΛΑ!

Ανήμερα του εορτασμού της Παγκόσμιας Ημέρας Περιβάλλοντος 3 Υπουργοί της Κυβέρνησης οι κ.κ Σουφλιάς, Φώλιας και Βουλγαράκης, αγνοώντας τις αντιδράσεις των πολιτών και των αυτοδιοικητικών φορέων του Θριάσιου, χωρίς την παραμικρή διαβούλευση με την τοπική κοινωνία, εξέδωσαν την πρώτη άδεια για το σχέδιο γιγάντωσης και εδαφικής επέκτασης του Διυλιστηρίου της ΠΕΤΡΟΛΑ στην Ελευσίνα .
Η δυσμενής για το περιβάλλον και την ασφάλεια του Θριάσιου πράξη των 3 Υπουργών αποτελεί θρυαλλίδα για την εξέγερση του λαού του Θριάσιου . Ήδη:

Ο Δήμος Ελευσίνας σε συνεργασία με την ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΑΓΩΝΑ διοργανώνουν Ολονύχτια Πολιτιστική Διαμαρτυρία έξω από το Διυλιστήριο της ΠΕΤΡΟΛΑ για το Σάββατο 28 Ιουνίου. Εκτός από τους κοινωνικούς φορείς του Θριάσιου στην εκδήλωση συμμετέχουν: η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Δυτ. Αττικής , οι Δήμοι Ασπροπύργου, Μάνδρας , Μαγούλας , Μεγάρων , Νέας Περάμου , Ζεφυρίου και ο Αναπτυξιακός Σύνδεσμος Δυτ. Αθήνας (ΑΣΔΑ) .

Στην αυριανή του συνεδρίαση ( ώρα 8.30μμ) το Δημοτικό Συμβούλιο Ελευσίνας θα αποφασίσει την υποβολή Αιτήσεων Ακυρώσεως και Αναστολής στο Συμβούλιο της Επικρατείας κατά της Κοινής Υπουργικής Απόφασης . Το ίδιο αναμένεται να πράξουν και τα Συμβούλια όλων των Δήμων του Θριάσιου καθώς και η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Δυτ. Αττικής

Τα καταστροφικά αυτά σχέδια είναι παράνομα και παράλογα . Αντιστρατεύονται τις αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης του κορεσμένου βιομηχανικά και περιβαλλοντικά Θριάσιου. Εκθέτουν σε μεγαλύτερους κίνδυνους την ασφάλεια των οικισμών. Η ασφυκτική γειτνίαση των νέων μονάδων με την εγκατάσταση της ΠΥΡΚΑΛ γίνεται πλέον θανάσιμη. Οδηγεί στο σταδιακό κλείσιμο της μη ρυπογόνου ΠΥΡΚΑΛ και στο πέταγμα στο δρόμο των εκατοντάδων εργαζομένων της .

Δυστυχώς απεδείχθη απατηλή η δημόσια συγνώμη του Πρωθυπουργού στις 16/3/2003 ενώπιον του λαού της Ελευσίνας :«Ζητώ συγγνώμη από τους κατοίκους της Ελευσίνας που πληρώνουν την βιομηχανική ανάπτυξη και δεσμεύομαι να αποδείξω έμπρακτα την ανάληψη της ευθύνης που βαραίνει την πολιτεία» !

Η Κυβέρνηση έσπειρε για πολλοστή φορά ανέμους θανάτου στο Θριάσιο . Τώρα ήρθε η ώρα να θερίσει τις θύελλες της εξέγερσης της κοινωνίας μας .. Όλη, πλέον, η ευθύνη δική της !


Η ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ


Να προτείνουμε βιβλία, μιας κι άρχισαν οι διακοπές;

· Μαρκ Φερρό, Πώς αφηγούνται την Ιστορία στα παιδιά σε ολόκληρο τον κόσμο, μετάφραση Πελαγία Μαρκέτου, εκδ. Μεταίχμιο.

Ο Φερρό,Γάλλος ιστορικός, υποστηρίζει ότι η εικόνα που έχουμε για τους εαυτούς μας και εκείνη που σχηματίζουμε για τους άλλους λαούς της γης είναι στενά συνδεδεμένη με την ιστορία που μας αφηγήθηκαν, όταν ήμασταν παιδιά. Μέσα από αυτές τις αναπαραστάσεις ανακαλύπτουμε τον κόσμο και το παρελθόν των κοινωνιών.

Γιατί στην Πολωνία η ιστορία που διδάσκουν στο σχολείο διαφέρει σημαντικά από εκείνη που διδάσκουν στο σπίτι; Γιατί η ιστορία του αρμενικού λαού που διδάσκεται στη σοβιετική Αρμενία είναι άλλη από αυτή που μαθαίνουν τα αρμενόπουλα της διασποράς, στο σπίτι τους το βράδυ, ενώ υπάρχει και μια τρίτη εκδοχή, αυτή της "επίσημης" παγκόσμιας ιστορίας; Στην Ισπανία του Φράνκο η ιστορία υμνούσε το Βασιλέα Χριστό, στη δημοκρατική Γαλλία εξαίρει το έθνος και το κράτος, στην πρώην ΕΣΣΔ ή την Κίνα αποθεώνει το κομμουνιστικό κόμμα. Από την ιστορία που διδάσκεται στους μικρούς Αφρικανούς, μαθαίνουμε για το παρελθόν της μαύρης ηπείρου τόσα, όσα και για τα σύγχρονα προβλήματά της. Στο βιβλίο έχουν επιλεγεί και παρουσιάζονται 15-20 κοινωνίες και γίνεται μια προσπάθεια να δοθεί για κάθε συλλογικότητα ή έθνος μια σφαιρική αναπαράσταση όσο το δυνατόν πιστότερη. Ο συγγραφέας δεν διστάζει να αντιπαραβάλει διαφορετικές ερμηνείες του ίδιου προβλήματος. Αυτό που ενδιαφέρει πρώτιστα είναι η ταυτότητα κάθε εθνικής ιστορίας, δηλαδή ο τρόπος με τον οποίο κάθε κουλτούρα προσεγγίζει το παρελθόν. Ο συγγραφέας κλείνει με την ευχή, το βιβλίο να βοηθήσει τον αναγνώστη, όπως συνέβη και με τον ίδιο, να καταλάβει καλύτερα το διπλανό του.


  • Κορνήλιου Καστοριάδη, "Είμαστε υπεύθυνοι για την ιστορία μας". εκδ. Πόλις,

Η έκδοση αυτή είναι αποτέλεσμα δημοσιογραφικής εργασίας και προσφέρει στοιχεία και ερεθίσματα-ή τουλάχιστον κάνει νύξεις-, που εξοικειώνουν τον αναγνώστη με σκέψη του Κορνήλιου Καστοριάδη. Με τις βασικές φιλοσοφικές του ιδέε,ς με την αντίληψή του για τη δημοκρατία, την πολιτική δράση και την κοινωνική μεταβολή, με τις θέσεις του για την κρίση των σύγχρονων δυτικών κοινωνιών και την απόσυρση των ανθρώπων στην ιδιωτική τους σφαίρα, με την ανάλυση του για την Αριστερά, τον μαρξισμό, τον κομμουνισμό και τις μετακομμουνιστικές κοινωνίες, με την τοποθέτησή του για τους σκοπούς και την πολιτική διάσταση της ψυχανάλυσης, με την άποψή του για την ευρωπαϊκή παράδοση-την ελληνοδυτική, όπως την ονομάζει.
Το βιβλίο χωρίζεται σε τρία μέρη: Λόγος άμεσος, όπου περιλαμβάνονται δύο συνεντεύξεις του, «Είμαστε υπεύθυνοι για την ιστορία μας», «Ο άνθρωπος και οι ιδέες του»,Λόγος ίδιος, με κείμενα, παρεμβάσεις , ομιλίες του,
"Οι τέσσερις λέξεις","Παγκόσμια δημοκρατική αναγέννηση ή κάποια εφιαλτική ουτοπία;", "Υστερόγραφο στην ασημαντότητα", "Η πολιτική διάσταση της ψυχανάλυσης", "Η Δύση, το Βυζάντιο και η σχέση με την παράδοση" και Λόγος άλλων, όπου γράφουν ένα χρόνο μετά το θάνατό του άνθρωποι που συνδέονταν χρόνια μαζί του όπως ο Π. Βιντάλ-Νακέ, ο Α. Μοράν, ο Ο. Πας, Λ. Προγκίδης κ.ά.

Ο Καστοριάδης προσφέρει την δυνατότητα μέσα από το έργο του για μια νέα οπτική ανάγνωσης της ιστορίας ερχόμενος σε ρήξη με την παραδοσιακή φιλοσοφία και εγείροντας το πρόταγμα της αυτονομίας και της άμεσης δημοκρατίας.Έρχεται δηλαδή σε ρήξη με τις αντιλήψεις για

  • την νομοτέλεια της ιστορίας
  • τον ετεροπροσδιορισμό των απόλυτων ιδεών,
  • τη λατρεία της εξουσίας,
  • τη δικαιολόγηση των πολέμων και των καταπιεστικών καθεστώτων

και αναδεικνύει με το φιλοσοφικό του έργο το γεγονός ότι «είμαστε υπεύθυνοι για την ιστορία μας» και ότι οι λαοί έχουν πάντοτε το επίπεδο των ηγετών που ταιριάζει στην κουλτούρα τους.

Γι’ αυτόν η ιστορία δεν είναι ένας χώρος προκαθορισμένος, με προδιαγεγραμμένη πορεία του ιστορικού γίγνεσθαι, αλλά ένας χώρος ανθρώπινης δημιουργίας άλλοτε θετικής και άλλοτε αρνητικής, ανάλογα με την ανθρώπινη θεσμίζουσα αντίληψη και φαντασία.

Τέσσερις λέξεις, τέσσερις έννοιες - κλειδιά χαρακτηρίζουν ολόκληρο το έργο του:

  • Φαντασία,
  • Φαντασιακό,
  • Δημιουργία,
  • Αυτονομία

Γιαυτό το λόγο επέλεξα και το παρακάτω απόσπασμα, Οι τέσσερις λέξεις, που βρίσκεται στο δεύτερο μέρος του βιβλίου,Λόγος ίδιος, σελ 63-71.

Οι Τέσσερεις Λέξεις*

Φαντασία

Ποιο είναι το ίδιον του ανθρώπου; Τι είναι αυτό που μας διαφοροποιεί από τα ζώα; Επαναλαμβάνουν, εδώ και αιώνες, ότι είναι ο ορθός λόγος. Αρκεί όμως να προσέξουμε τη συμπεριφορά των άλλων γύρω μας αλλά και τη δική μας, για να αντιληφθούμε ότι αυτό δεν α-ληθεύει. Οι ατομικές και οι συλλογικές συμπεριφορές πολύ συχνά είναι παράλογες. Τα ζώα είναι πιο ((λογικά» από εμάς' δεν σκοντάφτουν, δεν τρώνε δηλητηριώδη μανιτάρια, κάνουν αυτό που πρέπει, για να συντηρηθούν και να αναπαραχθούν.
Ποιο είναι το ίδιον του ανθρώπου; Είναι το πάθος και οι επιθυμίες; Ναι, πράγματι. (Τα ζώα από ό,τι μπορούμε να ξέρουμε δεν έχουν πάθη ούτε πραγματικές επιθυμίες' τα ζώα έχουν ένστικτα.) Τι όμως συνιστά την ιδιαιτερότητα του πάθους και των επιθυμκόν; Είναι ακριβώς το γεγονός ότι το πάθος και οι επιθυμίες -ο έρωτας, η δόξα, το κάλλος, η εξουσία, ο πλούτος-δεν είναι «φυσικά» αλλά φαντασιακά αντικείμενα. Η φαντασία, λοιπόν, είναι το ίδιον του ανθρώπου. Η φαντασία μάς διαφοροποιεί από τα ζώα.
Η φαντασία, ακόμη και εάν κλείσουμε τα μάτια και τα αυτιά, δεν αναχαιτίζεται. Υπάρχει πάντα μια εσωτερική ροή από εικόνες, ιδέες, αναμνήσεις, επιθυμίες, αισθήματα. Μια ροή που δεν μπορούμε να σταματήσουμε. Δεν μπορούμε καν να την ελέγξουμε, τουλάχι-στον όχι πάντα. Κάποιες φορές το κατορθώνουμε, λίγο ώς πολύ, προκειμένου να σκεφτούμε λογικά και συ-στηματικά. Αλλά ακόμη και σ' αυτές τις περιπτώσεις, αναπάντεχες αναμνήσεις και επιθυμίες διακόπτουν τον στοχασμό μας. Η φαντασία μπορεί να οδηγήσει τον άνθρωπο στην παραφροσύνη, στη διαστροφή, στην τε-ρατωδία αλλά, επίσης, στην αυταπάρνηση και σε κάθε μεγαλειώδη δημιουργία.
Χάρη στη φαντασία το ένστικτο έπαψε να είναι ο μοναδικός ρυθμιστής της συμπεριφοράς μας. Χάρη στη φαντασία μπορούμε να δημιουργούμε. Χάρη σ' αυτήν
δημιουργήσαμε την τέχνη, την επιστήμη, τη φιλοσοφία. Η φαντασία δεν γνωρίζει όρια και κανόνες, ούτε ηθικούς και λογικούς νόμους. Πάντως, εάν είχαμε αφεθεί χωρίς περιορισμούς στη φαντασία, ασφαλώς δεν θα είχαμε επιβιώσει ως είδος.
0 άνθρωπος επιβίωσε ως είδος, επειδή δημιούργησε κοινότητες, κοινωνίες, θεσμούς, κανόνες που οριοθετούν και περιορίζουν τη φαντασία, αλλά και που συχνά επίσης την καταπνίγουν.

Φαντασιακό

Το ανθρώπινο ον υπάρχει μόνον ως κοινωνικό ον. Αυτό σημαίνει ότι ζει σε μια κοινωνία με θεσμούς, με νόμους, με ήθη, με έθιμα, κ.λπ. Ερώτημα: Από πού έρ-χονται αυτοί οι θεσμοί, οι νόμοι, τα έθιμα; Είναι αδύ-νατον να πούμε, όπως συχνά πίστευαν οι λαοί, ότι υπάρχει ένας δημιουργός, ένας νομοθέτης όλων αυτών. Σε μιαν ήδη θεσμισμένη κοινωνία, τα άτομα μπορούν να προτείνουν νόμους, κάποιους ιδιαίτερους νόμους. Τούτο όμως είναι δυνατόν να γίνει, επειδή υπάρχει ήδη ένα σύστημα νόμων, επειδή αυτά τα άτομα έχουν ζήσει ήδη σε μια κοινωνία με νόμους. Ένας συγγραφέας μπορεί να επινοήσει μια νέα λογοτεχνική μορφή και ένας περιθωριακός μια λέξη της αργκό. Αυτά είναι δυνατόν να γίνουν, επειδή υπάρχει ήδη η γλώσσα και η αργκό. Όμως ποιος θα μπορούσε μόνος του να δημιουργήσει εκ προοιμίου τη γλώσσα και να την επιβά-
λει στους υπόλοιπους; Και με ποια γλώσσα θα επι-κοινωνούσε; Όλα αυτά -οι νόμοι, οι θεσμοί, τα ήθη, τα έθιμα, η γλώσσα- είναι συλλογικές δημιουργίες.
Προσπάθησαν να ερμηνεύσουν την καταγωγή της κοινωνίας βάσει ενός συμβολαίου (το κοινωνικό συμ-βόλαιο»). Όμως ένα συμβόλαιο προϋποθέτει άτομα κοινωνικά, τα οποία γνωρίζουν τι είναι ένα τέτοιο συμβόλαιο. Προσπάθησαν επίσης να ερμηνεύσουν την καταγωγή της κοινωνίας με τους φυσικούς και τους βιολογικούς νόμους. Όμως κανένας φυσικός ή βιολογι-κός νόμος δεν μπορεί να ερμηνεύσει την καταγωγή των θεσμών, που είναι ένα καινούργιο φαινόμενο μέσα στο δημιουργημένο σύμπαν. Κανένας φυσικός και βιολογι-κός νόμος δεν απαντά στα ερωτήματα: Γιατί οι Εβραίοι δημιούργησαν τον μονοθεϊσμό; Γιατί οι 'Ελληνες δημιούργησαν τις δημοκρατικές πόλεις; Γιατί η Δύση δημιούργησε τον καπιταλισμό;
Για να συλλάβουμε την ύπαρξη της ανθρώπινης κοινωνίας, καθώς επίσης τις αλλαγές της μέσα στον χρόνο αλλά και τις διαφορές της μέσα στον χώρο, πρέπει να δεχτούμε ότι αυτές οι ίδιες οι ανθρώπινες κοινότητας διαθέτουν μιαν χωρίς προηγούμενο δημιουργική ικανότητα. Αυτή τη δημιουργική ικανότητα μπορούμε να την ονομάσουμε: κοινωνικό φαντασιακό.
Το κοινωνικό φαντασιακό είναι η πηγή των θεσμών που ρυθμίζουν και οργανώνουν τη ζωή των ανθρώπων. Αυτό επίσης δημιουργεί κάτι πολύ σημαντικό: τις φαντασιακές κοινωνικές σημασίες.
Oι φαντασιακές κοινωνικές σημασίες καθορίζουν τις αξίες μιας κοινωνίας, δηλαδή καθορίζουν τι είναι καλό και τι κακό, τι είναι αληθές και τι ψευδές, τι είναι δίκαιο και τι άδικο. Οι φαντασιακές κοινωνικές σημασίες δίνουν νόημα στη ζωή των ατόμων και, τελικά, δίνούν νόημα ακόμη και στον θάνατο τους. Το κοινωνικό φαντασιακό δεν είναι σταθερό και αμετάβλητο. Αλλάζει. Και οι αλλαγές του δηλώνουν την ύπαρξη αλλαγών στην κοινωνία, το γεγονός δηλαδή ότι υπάρχει ιστορία της ανθρωπότητας. Το κοινωνικό φαντασιακό, άπαξ και δημιούργησε τους θεσμούς, μπορεί είτε να παραμείνει κατά κάποιον τρόπο σε λήθαρ-γο (έτσι συμβαίνει στις πρωτόγονες, τις αρχαϊκές, τις παραδοσιακές κοινωνίες), είτε να προκαλέσει αλλαγές, λιγότερο ή περισσότερο γρήγορες (έτσι συμβαίνει στην εποχή μας, η οποία γνωρίζει έναν γρήγορο ρυθμό από ιστορικές μεταβολές, ανήκουστο στην μέχρι τώρα ιστορία της ανθρωπότητας).

Δημιουργία

Οι φιλόσοφοι έχουν αναρωτηθεί: Γιατί να υπάρχει κα¬ι, ενώ θα μπορούσε να μην υπάρχει τίποτα. Το ερώτημα αυτό, σε κάθε περίπτωση, δεν έχει απάντηση. Ίσως μάλιστα να μην έχει καν νόημα. Υπάρχει όμως ένα άλλο ερώτημα που μας βασανίζει και δεν μπορεί παρά να μας βασανίζει: Πώς γίνεται και υπάρχει μια τέτοια πολυμορφία πραγμάτων; Και φυσικά δεν εννοώμόνον την ποσοτική πολυμορφία. Πώς γίνεται και υπάρχει αυτή η απέραντη ποικιλία μορφών, από τη μη έμβια φύση, μέχρι τις πολυάριθμες ακαθόριστες μορφές ζωής, ακόμη και μέχρι τις μορφές που ακατάπαυ-στα η ανθρώπινη ιστορία παράγει και δημιουργεί; Έχει υποστηριχθεί ότι η δημιουργία είναι θεία πράξη. Δεν είναι θεία πράξη. Η δημιουργία είναι αυτό ακριβώς που χαρακτηρίζει το ον. Κάθε ον.
Το παν υπόκειται συνεχώς σε αλλαγή και αναδημιουργία. Δεν μπορούμε να σκεφτούμε πως ό,τι παρουσιάζεται μπροστά μας είναι μια ατέρμων επανάληψη της ίδιας μορφής, διότι αμέσως ανακύπτει το ερώτημα: Μήπως, κάθε τι είναι καταδικασμένο να επαναλαμβάνει τις μορφές που έχουν ήδη υπάρξει από κα¬ταβολής χρόνου; Είναι όμως σαφές ότι υπάρχει ένας αληθινός χρόνος' ο χρόνος της μεταβολής. Και αληθινή μεταβολή είναι η ανάδυση νέων μορφών.
'Γα φαινόμενα, τα οποία παρατηρούμε μπροστά μας, προσπαθούμε να τα ερμηνεύσουμε μέσα από τη σχέση αιτίας-αποτελέσματος. Αυτές οι ερμηνείες είναι ασφαλώς πολύτιμες αλλά είναι πάντα μερικές. Γιατί; Διότι έχουν σημασία μόνον στις περιπτώσεις όπου τα φαινόμενα επαναλαμβάνονται (οι ίδιες αιτίες δίνουν τα ίδια αποτελέσματα), αλλά δεν μπορούν να ερμηνεύσουν τις περιπτώσεις όπου υπάρχει ανάδυση νέων μορφών.
Ας πάρουμε, για παράδειγμα, την περίπτωση της ζωής. Η βιολογία μας λέει ότι σε μιαν ορισμένη στιγ-μή, μέσα στον «πρωταρχικό χυλό» που υπήρχε στη γη,
ενας μεγάλος αριθμός μορίων συνενώθηκε τυχαία και, στη συνέχεια, κάτω από ευνοϊκές συνθήκες -θερμο-κρασίας, ακτινοβολίας, πίεσης- αναδύθηκαν μορφές ζωής. Αυτή όμως η απάντηση δεν στέκει. Γιατί; Διότι μια μορφή ζωής είναι κάτι άλλο από μιαν απλή συνένωση μορίων. Επί πλέον, πρόκειται για μια σύνενωση μορίων τελείως ιδιαίτερη ανάμεσα στα δισεκατομμύρια των δισεκατομμυρίων που θα μπορούσαν να συντεθούν. Είναι μια συνένωση που κατορθώνει να οργανώνεται, να συντηρείται, να αναπαράγεται. Το ίδιο ισχύει, με τρόπο πολύ πιο πυκνό και έντο-γανο, στην ιστορία της ανθρωπότητας. Η Ιστορία δεν είναι αποτέλεσμα συνδυασμού ίδιων στοιχείων. Η Ιστο-ρία είναι δημιουργία νέων στοιχείων. Είναι δημιουργία της μουσικής, της ζωγραφικής, της τέχνης, της φιλοσοφίας, της δημοκρατίας. Και φυσικά δεν μπορούμε να εξηγήσουμε με τη σχέση αιτίας-αποτελέσματος τη μουσική του Μπαχ ή του Μπετόβεν. Αυτή η μουσική είναι μεγάλη, διότι είναι πρωτότυπη. Και λέγοντας πρωτότυπη, σημαίνει ότι ακριβώς δεν μπορούμε να την εξηγήσουμε.

Αυτονομία

Τπάρχει ανθρώπινη ελευθερία και σε τι συνίσταται; Ελευθερία δεν σημαίνει να κάνουμε ό,τι μας κατεβαίνει στο κεφάλι, ούτε, όπως νόμιζαν ορισμένοι φιλόσοφοι, να δρούμε χωρίς κίνητρα. Ελευθερία σημαίνει κατ' αρχάς
να έχουμε διαύγεια απέναντι, σ' αυτό που σκεφτόμαστε και σ' αυτό που κάνουμε. Μπορούμε όμως να είμαστε ελεύθεροι,, όταν ζούμε σε μια κοινωνία και κάτω από τον κοινωνικό νόμο; Θα διατυπώσω την απάντηση ως εξής: Μπορώ να είμαι ελεύθερος, εφόσον συμμετέχω στη διαμόρφωση αυτού του νόμου, εφόσον αποφασίζω ισότιμα μαζί με τους άλλους για τη δημιουργία αυτού του νόμου και, τέλος, εφόσον είμαι σύμφωνος με τον τρόπο που ο νόμος αυτός θεσμίστηκε.
Για πολύ μεγάλο διάστημα οι ανθρώπινες κοινωνίες πίστευαν ότι τους νόμους και τους θεσμούς τους δεν τους είχαν δημιουργήσει οι ίδιες. Αλλά τότε ποιος; Οι θεοί, ο Θεός, οι πρόγονοι. Σε τέτοιες συνθήκες αυτοί οι νόμοι και οι θεσμοί προφανώς θεωρούνται ιεροί. Αδύνατον να τους αμφισβητήσει κανείς. Πώς είναι δυ-νατόν να πω ότι ο νόμος που τον έχει δώσει ο Θεός (αν ο Θεός είναι η πηγή κάθε δικαίου) είναι άδικος;
Σε μιαν τέτοια κοινωνία, που θα την αποκαλέσου¬με ετερόνομη -επειδή είναι υπόδουλη στους δικούς της θεσμούς-, τα ίδια τα άτομα είναι ετερόνομα. Δεν μπορούν να σκεφτούν μόνα τους, εκτός από τελείως τετριμμένα και δευτερεύοντα θέματα. Δεν μπορούν να ελέγξουν κριτικά τη συμπεριφορά τους. Δεν μπορούν να κρίνουν τι είναι καλό και τι κακό, τι είναι δίκαιο και τι άδικο, τι είναι αληθές και τι ψευδές. Αυτή ήταν η μοίρα της κοινωνίας επί χιλιετίες.
Κάποια στιγμή όμως έγινε μια ιστορική ρήξη, η οποία άλλαξε την κατάσταση των πραγμάτων. Η ρήξη αυτή παρατηρείται για πρώτη φορά στην Αρχαία Ελλάδα (στις πόλεις που δημιούργησαν τη δημοκρα¬τία και τη φιλοσοφία) και μετά, αφού μεσολάβησαν εί-κοσι αιώνες έκλειψης, ξαναξεκίνησε για δεύτερη φορά στη Δυτική Ευρώπη (με την Αναγέννηση, τον Διαφωτισμό, το μεγάλο δημοκρατικό κίνημα χειραφέτησης, το εργατικό κίνημα κ.λπ.). Αυτά τα κινήματα -με το πρόταγμα της αυτονομίας- δημιούργησαν τις κάποιες ελευθερίες που διαθέτει η κοινωνία, στην οποία ζούμε. Όμως το πρόταγμα της αυτονομίας, το οποίο έφθασε στο κορύφωμά του ανάμεσα στο 1750 και το 1950, επί του παρόντος μοιάζει να είναι εξουδετερωμένο. Σήμερα ζούμε σε μια κοινωνία, στην οποία η απάθεΐα, ο κυνισμός και η ανευθυνότητα ολοένα επεκτείνοται. Το κίνημα της αυτονομίας πρέπει να ξαναξεκινησει και να προσπαθήσει να εγκαθιδρύσει μιαν αληθινή δημοκρατία. Μια δημοκρατία όπου όλοι θα συμμετέχουν στη ρύθμιση και τον καθορισμό των κοινωνικών δραστηριοτήτων. Και αυτό είναι το μόνο πολιτικό πρόταγμα, για το οποίο αξίζει τον κόπο να εργαστούμε και να αγωνιστούμε.


* Τέσσερεις λέξεις: Φαντασία, Φαντασιακό, Δημιουργία, Αυτονομία. Τέσσερεις έννοιες-κλειδιά στο έργο του Κορνηλίου Καστοριάδη.

Βάλια Μαντουβάλου

Οι ωρομίσθιοι

του 1ου Γραφείου ΠΕ Πειραιά (εκτός των γαλλικών και γερμανικών) από Παρασκευή 20-6-2008 μπορούν να προσέρχονται από το γραφείο, στον πρώτο όροφο, να παραλάβουν τα δικαιολογητικά τους.

19 Ιουνίου 2008

"Cover Story- Τεχνολογία

από τον "Ελεύθερο Τύπο"

Στο facebook έχω μόλις 30 φίλους. Αυτό δεν είναι απαραιτήτως κακό, αρκεί να πιστεύεις πως διαθέτεις περισσότερους στην πραγματική ζωή. Η καλή υπηρεσία μού προώθησε μία διαφήμιση με την οποία με προτρέπει να αγοράσω ένα βιβλίο προκειμένου, εύκολα και γρήγορα, να διπλασιάσω τον αριθμό των ηλεκτρονικών μου φίλων. Δεν θέλω, αν και για τα ήθη του δικτύου θα έπρεπε.

Είναι, τουλάχιστον, υποτιμητικό να διαθέτεις μόλις 30 φίλους σε ένα περιβάλλον 60 εκατομμυρίων ανθρώπων. Το facebook θα ήθελε να γίνουμε όλοι φίλοι μεταξύ μας. Ει δυνατόν, όλοι οι άνθρωποι που περπατούν και αναπνέουν στον πλανήτη.

Να αναρτήσουμε φωτογραφία, στοιχεία ταυτότητας και να συμμετέχουμε με χαρά στις ηλεκτρονικές εφαρμογές που μας ζητούν να δηλώσουμε ποια είναι η αγαπημένη μας στάση στο σεξ. Εκ των πραγμάτων, για αρκετούς ανθρώπους που περνούν τη μέρα τους στο facebook η αγαπημένη τους στάση είναι το 11, κοινώς δύο κορμιά παραλλήλως ξαπλωμένα χωρίς καμία απολύτως επαφή. Αλλά, μισό λεπτό, εδώ χρειάζονται κάποιες εξηγήσεις, αν και όσοι δεν γνωρίζετε τι ακριβώς είναι το facebook θα ήταν καλύτερο να προσπεράσετε το κείμενο.

Όμως, σας θέλουμε εδώ. Το facebook, λοιπόν, περιγράφεται εύσχημα ως μια υπηρεσία κοινωνικής δικτύωσης, όπου οι άνθρωποι μπορούν να επικοινωνούν με τους φίλους τους, να δημιουργήσουν καινούργιες σχέσεις, να συγκροτήσουν ομάδες κοινού ενδιαφέροντος. Ο μέσος χρήστης ξοδεύει 20 λεπτά τη μέρα στο facebook. Τις τρεις πρώτες εβδομάδες, όμως, διαθέτει ώρες ολόκληρες αναζητώντας φίλους και ανταλλάσσοντας μηνύματα. Αυτή είναι η καλή επεξήγηση της υπηρεσίας. Η κακή λέει πως το facebook είναι ένα παγκόσμιο φακέλωμα προς χάρη των μεγάλων πολυεθνικών και των διαφημιστών, που αποθεώνουν τα εξειδικευμένα δημογραφικά στοιχεία. Φιλικό στο χρήστη. Μπορείτε να δημιουργήσετε μία προσωπική σελίδα, η οποία ουσιαστικά υποδηλώνει το δικτυακό σας στίγμα. Αν θέλετε, όμως, να σας βρουν οι παλαιοί συμμαθητές και οι φίλοι, είστε υποχρεωμένοι να χρησιμοποιήσετε το όνομα που αναγράφεται στην ταυτότητά σας. Για πρώτη φορά στην Ιστορία τόσα εκατομμύρια άνθρωποι έδωσαν με προθυμία το αληθινό τους όνομα σε ένα μέσο που είναι προσβάσιμο από όλους. Η εγγραφή, όμως, δεν μπορεί να γίνει χωρίς μία έγκυρη ηλεκτρονική διεύθυνση. Έχουμε, λοιπόν, περίπου 60 εκατομμύρια ονόματα που αντιστοιχούν σε ίδιο αριθμό ηλεκτρονικών διευθύνσεων. Το σύστημα σε προτρέπει να αναρτήσεις τη φωτογραφία σου και φωτογραφίες φίλων.

Χαριτωμένο; Όχι και τόσο. Το facebook είναι η μεγαλύτερη φωτογραφική βάση δεδομένων που δημιουργήθηκε ποτέ. Στους υπολογιστές του είναι αποθηκευμένες 2 δισεκατομμύρια φωτογραφίες, ούτε το σύστημα συνοριακών ελέγχων των ΗΠΑ δεν έχει τόσες. Μέχρι να διαβάσετε αυτήν την πρόταση στη βάση θα έχουν προστεθεί εκατοντάδες χιλιάδες φωτογραφίες. Κάθε μέρα 14 εκατομμύρια φωτογραφίες εμπλουτίζουν το φωτογραφικό άλμπουμ της υπηρεσίας. Η συντριπτική πλειονότητα των χρηστών έχει τοποθετήσει προσωπική φωτογραφία. Μπορεί να είναι και η δική σας κάπου εκεί, εν αγνοία σας και μάλιστα ταυτοποιημένη στο πρόσωπό σας. Πώς;

Κάποιος φίλος σας «ανέβασε» φωτογραφία σας στο προσωπικό του άλμπουμ, χρησιμοποίησε τη δυνατότητα λεζάντας και έτσι όταν ο δείκτης του mouse περάσει πάνω από το πρόσωπό σας, αποκαλύπτεται και το όνομά σας. Οι χρήστες έχουν κάποιους περιορισμούς στην περιήγηση των προφίλ. Ούτως ή άλλως, δεν μπορείς να βουτήξεις σε εκατομμύρια εγγραφές, θα πνιγείς. Αλλά το facebook μπορεί να τους δει όλους. Και να τους περάσει από λεπτό κόσκινο. Ως υπηρεσία είναι εξαιρετικά εύχρηστη ως και χαριτωμένη.

Διατίθεται ένα πλήθος εφαρμογών με τεστ προσωπικότητας, τα οποία σου αποκαλύπτουν πόσο καλός εραστής είσαι ή σε ποιο είδος καταστροφής αντιστοιχείς. Για να δεις, όμως, τα αποτελέσματα, θα πρέπει να καλέσεις και άλλους είκοσι φίλους να ακολουθήσουν το ίδιο μονοπάτι, δηλαδή να χρησιμοποιήσουν την ίδια εφαρμογή. Έτσι, όσο εσύ απαντάς σε ερωτηματολόγια για να μάθεις με ποιον τρόπο φιλάς, προσφέρεις στην καλή υπηρεσία την ευκαιρία να μάθει όχι μόνο τα δημογραφικά σου στοιχεία, αλλά και από ποιο πλευρό κοιμάσαι το βράδυ. Και φαίνεται ότι κοιμάσαι βαθιά.

Δωρεάν τυρί

Το facebook δεν κρύβει πως δωρεάν τυράκι σερβίρεται μόνο σε ποντικοπαγίδες.

Οι μεγαλύτερες εταιρίες μετρήσεων συνεργάζονται μαζί του, όπως, βέβαια, και οι ισχυρότερες πολυεθνικές, αφού διαπιστώνουν ότι μπορούν να κατευθύνουν τη διαφημιστική τους καμπάνια στο πλέον εξειδικευμένο κοινό που δημιουργήθηκε ποτέ. Ήδη οι μεγαλύτερες εμπορικές επωνυμίες του πλανήτη έχουν υπερήφανα ανακοινώσει τη συνεργασία τους με την υπηρεσία. Μπορείτε, όμως, να δοκιμάσετε και εσείς να διαφημιστείτε σε κοινό της επιλογής σας με προσιτό κόστος. Η διαφημιστική πλατφόρμα του facebook είναι τόσο έξυπνη που το μήνυμά σας θα φτάσει μόνο στους σωστούς αποδέκτες. Μεταξύ μας, πρόκειται για ένα τεράστιο πείραμα του σύγχρονου καπιταλισμού.

Μπορείς να κάνεις λεφτά από τη φιλία; Ναι, μπορείς, αρκεί να αντικαταστήσεις τα λόγια από τον ήχο του πληκτρολογίου. Αρκεί να δείξεις πως το εύρος της δικτυακής κοινωνικότητας είναι σημαντικότερο από την ουσία της πραγματικής επαφής. Έτσι, διαβάζουμε στις τελευταίες μελέτες για το φαινόμενο πως η επιτυχία του βασίζεται στην τάση των ανθρώπων να ομαδοποιούνται και να μιμούνται ο ένας τον άλλο. Ο ένας φίλος προσελκύει τον άλλο. Για τις νεαρές ηλικιακά ομάδες η εγγραφή στο facebook είναι τόσο απαραίτητη όσο η κατοχή κινητού τηλεφώνου. Αφού είναι όλοι εκεί! Οι άνθρωποι λένε τα πάντα στο facebook και τα υπογράφουν με το πραγματικό τους όνομα, την ηλεκτρονική διεύθυνση και τη φωτογραφία τους.

Και το facebook διαθέτει τεράστια μνήμη και όλη την καλή διάθεση για να συνεργαστεί με τις αρμόδιες υπηρεσίες, αν του ζητηθεί. Δεν χρειάζεται να σας το πει κάποιος τρίτος, το λέει και η άδεια χρήσης της υπηρεσίας, εκείνο το μακρύ κείμενο κάτω από το οποίο πάντα δηλώνουμε πως συμφωνούμε με όσα γράφει. Μεταφράζουμε: «Όταν χρησιμοποιείτε το facebook ίσως δημιουργήσετε το προσωπικό σας προφίλ, σχέσεις, ανταλλάξετε μηνύματα και κάνετε χρήση των εφαρμογών του διοχετεύοντας προσωπικές πληροφορίες σε διάφορα κανάλια. Εμείς συλλέγουμε αυτές τις πληροφορίες για να σας προσφέρουμε εξατομικευμένες εφαρμογές». Τι μας λέει; Πως επεξεργάζονται προσωπικά στοιχεία. Το κάνουν όλοι, αλλά στο facebook οι χρήστες κάνουν μια καθημερινή online ψυχανάλυση καταθέτοντας τις προτιμήσεις τους ακόμα και για τα πλέον προσωπικά θέματα.

Το facebook δεν χρειάζεται να δημιουργεί περιεχόμενο για να προσελκύσει χρήστες. Οι χρήστες δημιουργούν περιεχόμενο και αυξάνουν τον αριθμό των συνδέσεων. Το facebook μόνο ρωτάει με έξυπνο τρόπο. Ρωτάει αλλά δεν ξεχνάει:

«Όταν τροποποιείτε τις προσωπικές πληροφορίες που έχετε διαθέσει, το facebook κρατάει αντίγραφο των προηγούμενων πληροφοριών για ένα εύλογο χρονικό διάστημα».

Ευτυχώς, όμως, μας λέει πως πρέπει να έχουμε κατά νου ότι τα προσωπικά μας δεδομένα μπορεί να εκτεθούν σε κακόβουλα μάτια: «Δεν μπορούμε να σας εγγυηθούμε ότι τα προσωπικά σας δεδομένα δεν θα εκτεθούν σε μη εξουσιοδοτημένα άτομα. Αντιλαμβάνεστε και αποδέχεστε ότι ακόμα και αν διαγράψετε τις προσωπικές σας πληροφορίες, αυτές μπορεί να έχουν μείνει αποθηκευμένες σε σελίδες τρίτων».

Θέλετε ένα παράδειγμα; Πολύ πρόσφατα γόνοι γνωστών πολιτικών και επιχειρηματικών οικογενειών της χώρας είδαν να ξετυλίγεται στις σελίδες κυριακάτικης εφημερίδας όλο το κουβάρι των κοινωνικών γνωριμιών τους. Οι περισσότεροι χρήστες δεν αξιοποιούν τη δυνατότητα να απομονώσουν το προφίλ τους, επιτρέποντας την προβολή του μόνο στους φίλους τους. Αν, όμως, έχουμε να κάνουμε με εξουσιοδοτημένες κρατικές υπηρεσίες των ΗΠΑ, τότε το facebook θα χαρεί να εξυπηρετήσει:

«Χρησιμοποιώντας το facebook συμφωνείτε στη μεταφορά προσωπικών σας δεδομένων στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής. Μπορεί να υποχρεωθούμε να διαθέσουμε τα προσωπικά σας στοιχεία έπειτα από νομικές αιτήσεις ή δικαστικές αποφάσεις. Αυτό μπορεί να σημαίνει τη διανομή πληροφοριών σε τρίτες εταιρίες, δικηγόρους ή πράκτορες κυβερνητικών υπηρεσιών».

Στο facebook θα παραμείνεις έστω και νεκρός. Μπορεί να ακούγεται γλυκό καθώς οι φίλοι σου σπεύδουν στη σελίδα σου και γράφουν διάφορα όμορφα, αλλά από ένα σημείο και μετά γίνεσαι ένας ηλεκτρονικός βρικόλακας. Η υπηρεσία θέλει στοιχεία και ένα φορτίο χαρτιά για να διαγράψει το προφίλ ενός ανθρώπου που πέθανε. Ίσως να είναι, τελικά, η σύγχρονη εκδοχή της έννοιας για τη μετά θάνατο ζωή, που μπορεί να είναι και καλύτερη από μια ζωή στο facebook.

Οι άνθρωποι πίσω από το facebook

Το facebook δεν πωλείται, τουλάχιστον προς το παρόν. Η κεφαλαιοποίησή του αποτιμάται στα 15 δισεκατομμύρια δολάρια. Έχει προσελκύσει τις μεγαλύτερες εταιρίες της δικτυακής οικονομίας, αλλά περιόρισε τη συμμετοχή τους σε μικρό ποσοστό των μετοχών. Ακούστηκαν αρκετές ενδιαφέρουσες φήμες περί εξαγοράς, αλλά καμία δεν ανταποκρίνεται, όπως φαίνεται, στην αλήθεια. Εξίσου ενδιαφέρουσα, όμως, είναι η πραγματικότητα για τη μετοχική σύνθεση της εταιρίας.

Ο σταρ, αυτός που αναλαμβάνει να δανείζει πρόσωπο και φωνή στο facebook, είναι ο Μαρκ Ζούγκεμπεργκ, ο πρώην φοιτητής που δημιούργησε την υπηρεσία. Ο ίδιος έχει κατηγορηθεί πως «έκλεψε» την ιδέα από μια άλλη υπηρεσία. Στο διοικητικό συμβούλιο υπάρχουν άλλοι δύο άνδρες. Ο Τζιμ Μπρέιερ, που εκπροσωπεί ένα venture capital, και ο Πίτερ Θίελ. Ο Θίελ ξέρει από επενδύσεις. Είχε συμμετάσχει στη δημιουργία της πετυχημένης υπηρεσίας ηλεκτρονικών πληρωμών, του paypal.

Έτσι, δέχθηκε να τοποθετήσει και 500.000 δολάρια στο facebook. Σήμερα το μερίδιό του αξίζει πάνω από 1 δισ. δολάρια.

«Μπορείς να έχεις μια τράπεζα που δεν κινδυνεύει από επανάσταση, αρκεί να την εγκαταστήσεις στο Βανουάτου», λέει ο Θίελ, που λατρεύει τους φορολογικούς παραδείσους και μισεί τους φόρους. Δεν είναι ο μόνος που το πιστεύει. Πιστεύει και άλλα. Πως ο ιδανικός κόσμος είναι έξω από τα όρια του πραγματικού, είναι εικονικός και ελέγχεται από μηχανές με νοημοσύνη υψηλότερη της ανθρώπινης. Αν πείτε πως λέει βλακείες, θα σας απαντήσει ότι με κάτι τέτοια έγινε πλούσιος και δεν θα έχει άδικο. Ας δούμε και το τρίτο μέλος του διοικητικού συμβουλίου, τον Τζιμ Μπρέιερ. Ο Τζιμ, μέσω των συμμετοχών του σε άλλες εταιρίες, είναι στενά, πολύ στενά, συνδεδεμένος με την Q-Tel. Τι είναι πάλι αυτό; Είναι ένα venture capital, ένα επενδυτικό κεφάλαιο, που ελέγχεται, επισήμως, από τη CIA. Σκοπός του είναι να συνδέει την καλή υπηρεσία με την τεχνολογία αιχμής, επενδύοντας σε εταιρίες με αντικείμενο χρήσιμο για τα ζωτικά συμφέροντα των Ηνωμένων Πολιτειών.

Αν μη τι άλλο, φακέλωμα τέτοιου μεγέθους έχει και ενδιαφέρον, αλλά και ζωτική χρησιμότητα για τα συμφέροντα των Ηνωμένων Πολιτειών."

Έρευνα...

...που πραγματοποιήθηκε σε αμερικανικά πανεπιστήμια έδειξε πως το facebook είναι το δεύτερο πιο σημαντικό πράγμα στον κόσμο, μαζί με το σεξ και την μπίρα. Πρώτο είναι το ipod. Κάθε μέρα 200.000 άνθρωποι δημιουργούν σελίδα στην υπηρεσία. Κάθε χρήστης «ανεβάζει» κατά μέσο όρο 44 φωτογραφίες συνδεδεμένες με το προφίλ του. Το facebook είναι ο έκτος δημοφιλέστερος δικτυακός τόπος στο Internet. Χώρες με τους περισσότερους χρήστες: ΗΠΑ, Καναδάς, Βρετανία, Αυστραλία, Τουρκία.

Με εκτίμηση,

Τρέσσος Κώστας

16 Ιουνίου 2008

Τα τρωτά σημεία μιας αμφισβητούμενης έρευνας σωματομετρικών δεδομένων και η προστασία των προσωπικών δεδομένων


Αγαπητοί κύριοι/ες,

Εγκύκλιος του ΥΠΕΠΘ κυκλοφορήθηκε στα σχολεία της Α/θμιας εκπαίδευσης της χώρας με θέμα «Έρευνα σωματομετρικής και διατροφικής αξιολόγησης» . Η εγκύκλιος παρουσιάστηκε εσπευσμένα στη λήξη του σχολικού έτους με την εντολή να διεκπεραιωθεί άμεσα από τους δασκάλους της Γ' τάξης των σχολείων της χώρας, τους καθηγητές φυσικής αγωγής των σχολείων και υπό την ευθύνη των διευθυντών.

Φέρεται ότι πρόκειται για πρόγραμμα που αποφασίστηκε από το ΥΠΕΠΘ και τη Γεν. Γραμματεία Αθλητισμού υπό το όνομα «Άθληση για όλους». Στην πραγματικότητα είναι πολύ πιθανόν να πρόκειται για φακέλωμα 96.000 παιδιών,

Τα ατοπήματα της εγκυκλίου:

1) δεν δηλώνεται ο φορέας και ο τρόπος χρηματοδότησης του προγράμματος (ιδιωτική εταιρεία, κοινοτικό πρόγραμμα, άλλη πηγή) που προφανώς συνδέεται ή ταυτίζεται με το φορέα αξιοποίησης των αποτελεσμάτων

2) δεν δηλώνεται ο φορέας διαχείρισης της βάσης δεδομένων που θα δημιουργηθεί, και άρα δεν υφίσταται εγγύηση ότι τα δεδομένα της έρευνας δεν θα καταλήξουν στα χέρια κάποιου ιδιώτη και της αλυσίδας τροφίμων που αυτός εκπροσωπεί. Είναι δε σαφές ότι το Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο που φέρεται να επιστατεί στην έρευνα είνα ανεξάρτητος φορέας από το ΥΠΕΠΘ που εντέλλεται αυτήν.

3) δεν δηλώνονται ονομαστικά οι διενεργούντες την έρευνα. Οι έρευνες διεξάγονται κατά πάγια τακτική με μικρά σε αριθμό, τυχαία δείγματα και όχι στην κλίμακα των 96.000 χιλιάδων μαθητών σε πανελλήνια εμβέλεια. Είναι φανερό ότι πρόκειται για φακέλωμα του σωματότυπου των μαθητών.

4) οι έρευνες στο χώρο του σχολείου διεξάγονται κατόπιν αδείας του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου, όπου δηλώνονται επακριβώς τα στοιχεία των διενεργούντων αυτήν προσώπων, ο τρόπος και τα μέσα διεξαγωγής της. Σε σύνδεσμο της ιστοσελίδας του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου αναρτώνται δε οι εγκεκριμένες έρευνες. Οι ερευνητές παρουσιάζονται οι ίδιοι στις σχολικές μονάδες και διεξάγουν αυτήν πάντα επιζητώντας τη συγκατάνευση (όχι με «άνωθεν» εντολή) του Διευθυντή και των δασκάλων, ούτως ώστε διασαλευθεί κατά το ελάχιστο δυνατόν η ροή της σχολικής ζωής. Αυτά όλα δεν ισχύουν στη συγκεκριμένη έρευνα, η οποία φαίνεται να διενεργείται ανωνύμως από «επιστημονική ομάδα ενός Πανεπιστημίου (άρα όχι από το προσωπικό καθαριότητας του ιδρύματος αυτού)».

5) Οι εκπαιδευτικοί και κάθε άλλος στη θέση τους, είναι αδόκιμο να διατάσσονται να διενεργούν έρευνες άλλων φορέων και να «πασσάρουν» τα όποια στοιχεία συλλέγουν σε άγνωστους παραλήπτες, χωρίς να συνεργάζονται τακτικά με αυτούς και χωρίς να υφίσταται ερευνητική ομάδα.

6) Οι μετρήσεις σωματότυπου είναι αντικείμενο της παιδιατρικής και εκτελείται από παιδιάτρους και όχι δασκάλους, ακριβώς όπως η διδασκαλία των σχολικών μαθημάτων δέον να εκτελείται από εκπαιδευτικούς και όχι από χορεύτριες. Ως εξ αυτού τα αποτελέσματα θα είναι επισφαλή, και άρα ο στόχος της έρευνας τίθεται μακράν της εξαγωγής αφαλών αποτελεσμάτων......

7) Η ανωνυμία των μαθητών δεν προστατεύεται, αφού ο Διευθυντής κάθε σχολείου έχει στα χέρια του το συνδυασμό των αριθμών μητρώου των μαθητών και των ονοματεπωνύμων τους και σε ολιγομελή τμήματα τα στοιχεία εύκολα διαρρέουν.

8) είναι αμφίβολο εάν υπό το καθεστώς του εσπευσμένου οι γονείς είχαν τη δυνατότητα να πληροφορηθούν επαρκώς σχετικά με την έρευνα αυτή και τον τρόπο διεξαγωγής της.

9) Το πρόβλημα της παιδικής παχυσαρκίας δεν είναι δυνατόν να αντιμετωπιστεί με ερευνητές- φαντάσματα.

Σχετικές ανακοινώσεις θα βρείτε στους συνδέσμους

1. http://www.pekp.gr/modules.php? name=News&file=article&sid=4748&mode=&order=0&thold=0

2. http://64.233.183.104/search?q=cache:PAwIvjp5JBAJ:www.egp.gr/ swmatometriki.doc+σωματομετρική+διατροφική +αξιολόγηση&hl=el&ct=clnk&cd=5&gl=gr

3. http://alfavita.gr/anakoinoseis/ank865f.php

Είναι ανάγκη να λάβει γνώση του θέματος και θέση επ' αυτού ο Ιατρικός Σύλλογος.

Είναι τέλος απαραίτητο να ανακληθούν πίσω στις σχολικές μονάδες τα όποια στοιχεία εδόθησαν και να επιστραφούν στους γονείς των μαθητών ή να καταστραφούν.

Με εκτίμηση

Απόστολος Ν. Σταβέλας

Διδάκτωρ Φιλοσοφίας, Master of Philosophy

Διδάσκων ΠΤΕΑ Πανεπιστημίου Θεσσαλίας

Διευθυντής 16ου Δημοτικού Σχολείου Βόλου

πηγή: alfavita.gr

Βοήθεια, οι φοιτητές!

Δεν ενοχλεί η "βία", αλλά το ίδιο το φοιτητικό κίνημα


Τι ακριβώς συμβαίνει στα Πανεπιστήμια; Αν έπαιρνε κανείς τοις μετρητοίς όσα ακούγονται επί μέρες από τα κανάλια, βρισκόμαστε μπροστά σε μια πανελλαδική συνωμοσία μιας ολιγάριθμης ομάδας ταραχοποιών «ακροαριστερών» φοιτητών που έχουν καταφέρει να επικρατήσουν στο Πανεπιστήμιο και να επιβάλουν διά της βίας την άποψή τους στην πλειοψηφία. Υποτίθεται, μάλιστα, ότι η συγκεκριμένη ομάδα φοιτητών κινητοποιείται επειδή χάνει μέσω της καθολικής ψηφοφορίας για την εκλογή πρυτανικών αρχών κάποια προνόμια που της εξασφάλιζε η διαδικασία των εκλεκτόρων μέσω των φοιτητικών παρατάξεων.

Στην πραγματικότητα συμβαίνει κάτι εντελώς διαφορετικό. Αυτοί που σήμερα κινητοποιούνται μέσα στα Πανεπιστήμια για την υπεράσπιση του δημόσιου και αυτοδιοικούμενου χαρακτήρα τους είναι όσοι (φοιτητές και πανεπιστημιακοί) δεν έχουν υποκύψει στις δελεαστικές προσφορές της έμμεσης ιδιωτικοποίησης. Και η πραγματική βία που ασκείται εδώ και μήνες στα ελληνικά Πανεπιστήμια προέρχεται από την απόφαση της κυβέρνησης να επιβάλει με το έτσι θέλω στην πανεπιστημιακή κοινότητα ένα νόμο -πλαίσιο που κουρελιάστηκε στις περσινές κινητοποιήσεις.

Βέβαια τα κανάλια δεν είναι καθόλου διατεθειμένα να παρουσιάσουν τις βίαιες μορφές αυτής της επιβολής ούτε τις απολύτως άκυρες και αντιδημοκρατικές διαδικασίες που ακολουθούνται με το πρόσχημα να αποφευχθούν φοιτητικές αντιδράσεις. Κανείς δεν σχολιάζει τις διπλές κάλπες, τις αποφάσεις που λαμβάνονται χωρίς απαρτία, τους τραμπουκισμούς των «νομιμοφρόνων» φοιτητών. Και τα τηλεοπτικά ρεπορτάζ δεν χάνουν την ευκαιρία να μπερδέψουν σκηνές συγκρούσεων που σημειώθηκαν σε ορισμένα Τμήματα, με άλλες, απολύτως ειρηνικές διαμαρτυρίες, όπως αυτή στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας (ΠΑΜΑΚ), ως αποτέλεσμα των γνωστών εσωτερικών του προβλημάτων (βλ. «Ιός» 17/11/07).

Κακά τα ψέματα. Πίσω από την υπερπροβολή αυτών των σκηνών κρύβεται μια σαφής πολιτική επιλογή. Ο ίδιος καθηγητής του ΠΑΜΑΚ που κατήγγειλε τους φοιτητές του ως «μισθοδοτούμενους από υπηρεσίες» επειδή του αμφισβήτησαν το δικαίωμα στη συχνουρία, έσπευσε στη συνέχεια να ζητήσει από τον Γιώργο Καρατζαφέρη να ηγηθεί μιας συμμαχίας με τη Ν.Δ. και το ΠΑΣΟΚ για να επιβληθεί ο νόμος και η τάξη στα Πανεπιστήμια.

Ο αντίλογος είναι γνωστός. Υποστηρίζεται ότι το μέτρο της καθολικής ψηφοφορίας είναι ένα βήμα προς μια πιο δημοκρατική οργάνωση στα ΑΕΙ. Πρόκειται για ένα ακόμα επικοινωνιακό τρικ της κυβέρνησης, στο οποίο δυστυχώς έχουν τσιμπήσει ακόμα και καλόπιστοι επικριτές του νόμου. Γιατί μ' αυτό το μέτρο πραγματοποιείται το πρώτο βήμα για την υποβάθμιση της φοιτητικής συμμετοχής στην αυτοδιοίκηση των ΑΕΙ. Ηδη προτείνεται ανοιχτά να μειωθεί η επίδραση της φοιτητικής ψήφου σε αναλογία με τη συμμετοχή τους στην καθολική ψηφοφορία.

Αυτό που ενοχλεί, λοιπόν, δεν είναι κάποια «βίαιη μειοψηφία», αλλά το ίδιο το φοιτητικό κίνημα. Στόχος είναι να προετοιμαστεί η κοινή γνώμη για την ολοκληρωτική μετάλλαξη των ΑΕΙ. Αλλά όρος γι' αυτό είναι να συκοφαντηθεί εκ των προτέρων κάθε δυναμική φοιτητική αντίδραση.

πηγή:Ελευθεροτυπία, 14/6/2008

12 Ιουνίου 2008

Καταγγελία δασκάλων του 132ου Δημοτικού Σχολείου προς τον συνήγορο του παιδιού

Προς τον συνήγορο του παιδιού

Οι δάσκαλοι του 132ου δημοτικού σχολείου Αθήνας ανησυχώντας έντονα για τις εξελίξεις στο σχολείο μας επιθυμούμε να ενημερώσουμε τον συνήγορο του παιδιού στα εξής:

Οι παιδαγωγικές πρακτικές που εφαρμόστηκαν τα τελευταία χρόνια στο σχολείο μας και στηρίζονταν σε διεθνώς κατοχυρωμένα δικαιώματα έχουν βίαια καταπατηθεί την σχολική χρονιά που διανύουμε με την ευκαιρία της αλλαγής της διεύθυνσης. Η πολυετής εργασία πάνω σε θέματα σεβασμού δικαιωμάτων των μαθητών μας είδαμε να αναστέλλεται βίαια και να αυτό να δημιουργεί ζητήματα σοβαρά σε όλους τους παράγοντες της σχολικής κοινότητας. Πιο συγκεκριμένα θα θέλαμε να αναφερθούμε στα εξής:

Ø Το σχολείο σεβόμενο το δικαίωμα του κάθε παιδιού στην θρησκευτική του ελευθερία αποφάσισε για δύο περίπου χρόνια την αλλαγή της πρωινής προσευχής και την αντικατάστασή της από ένα ποίημα με απώτερο στόχο να μπορούν να προσεύχονται αλλόθρησκοι μαθητές οι οποίοι αποτελούν και την πλειοψηφία των μαθητών.

Ø Οργάνωσε και εφάρμοσε για πέντε συνεχή χρόνια μαθήματα μητρικής γλώσσας στους μετανάστες μαθητές.

Ø Παράλληλα με τη διδασκαλία της μητρικής γλώσσας οργάνωσε και μαθήματα ελληνικής γλώσσας στους γονείς μετανάστες ώστε να μπορούν να επικοινωνούν με τους δασκάλους και να ενημερώνονται για την πρόοδο των παιδιών τους.

Ø Σε συνδυασμό με τις δράσεις αυτές ο σύλλογος διδασκόντων προχώρησε και σε άλλες ενέργειες που αφορούν την γενικότερη στήριξη των οικογενειών των μαθητών μας και την διεκδίκηση καλύτερων συνθηκών για την λειτουργία του σχολείου μας όπως ή βάρδια και η βελτίωση του κτιριακού προβλήματος.

Με τη έλευση του νέου διευθυντή είδαμε ότι με όλες αυτές οι δραστηριότητες του αναστάλθηκαν και μάλιστα με βίαιο τρόπο. Θα θέλαμε να επισημάνουμε το γεγονός ότι ο νέος διευθυντής καθώς ανέλαβε καθήκοντα και μάλιστα πριν ενημερωθεί από το σύλλογο διδασκόντων για τις πρωτοβουλίες που είχε αναπτύξει διέκοψε όλες τις δραστηριότητες επικαλούμενος «άνωθεν εντολές». Θέλουμε να τονίσουμε ότι αυτό έγινε την πρώτη μέρα άφιξης του και με τρόπο που σόκαρε γονείς, δασκάλους και μαθητές.

Οι δάσκαλοι του 132ου δημοτικού σχολείου θεωρούμε τόσο με τη στάση του διεύθυνση αλλά και γενικότερα με την τοποθέτηση της διοίκησης στα ζητήματα του προέκυψαν καταπατούνται αυτονόητα δικαιώματα των μαθητών μας και καλούμε τον συνήγορο του παιδιού να προβεί σε οποιαδήποτε ενέργεια για την αποκατάσταση των σοβαρών προβλημάτων που αντιμετωπίζουμε.

Δάσκαλοι του σχολείου

Την Πέμπτη 12 Ιουνίου 2006
στην αίθουσα της ΕΣΗΕΑ, Ακαδημίας 20
η ΔΟΕ και ο σύλλογος εκπαιδευτικών ΠΕ "η Αθηνά" συνδιοργανώνουν εκδήλωση-συζήτηση με θέμα:

"Διαπολιτισμική εκπαίδευση και παιδαγωγική ελευθερία
-Η περίπτωση του 132 Δ.Σ. Αθηνών"

ΙΣΤΟΡΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Γ΄ ΛΥΚΕΙΟΥ


Οι απολογητές του συστήματος επελαύνουν.

Πέτρος Φύτρος

Tο σχολείο στο σύγχρονο καπιταλισμό έχει ένα διπλό ρόλο. Από τη μια λειτουργεί ως κατανεμητικός μηχανισμός, δηλαδή προετοιμάζει την τοποθέτηση των ατόμων στις διάφορες θέσεις του κοινωνικού καταμερισμού εργασίας. Και από την άλλη λειτουργεί ως ιδεολογικός μηχανισμός του κράτους, δηλαδή ως μηχανισμός που αναπαράγει και εγχαράσσει την κυρίαρχη ιδεολογία στους έγκλειστους σε αυτόν (δηλαδή στους μαθητές). Το πώς δομούνται και το πώς λειτουργούν οι δύο αυτές όψεις του σχολείου εξαρτάται κάθε φορά από το συσχετισμό δύναμης ανάμεσα στην κυρίαρχη και τις κυριαρχούμενες τάξεις. Σε γενικές γραμμές μπορούμε να πούμε ότι το σχολείο κατανέμει το μαθητικό πληθυσμό στις διάφορες θέσεις του καταμερισμού εργασίας μέσω των διαφορετικών τύπων σχολείων και των πολλαπλών εξετάσεων, ενώ ταυτόχρονα αποτυπώνει την κυρίαρχη ιδεολογία μέσω των διάφορων καθημερινά επαναλαμβανόμενων σχολικών πρακτικών, αλλά και μέσω του ίδιου του περιεχομένου των μαθημάτων που προσφέρει.

Ένα από τα κατεξοχήν μαθήματα «ιδεολογίας» του σχολείου είναι η ιστορία. Και αυτό γιατί το πώς αντιμετωπίζουν οι νέοι το παρελθόν δεν έχει εγκυκλοπαιδική σημασία. Στην πραγματικότητα έχει να κάνει σε μεγάλο βαθμό με την ίδια τη συνείδηση που έχουν για τον εαυτό τους και τη θέση του μέσα στον κόσμο, την αντίληψη που αποκτούν για την κίνηση του και σε τελική ανάλυση τη στάση που κρατούν απέναντι τόσο στην ίδια η σημερινή πραγματικότητα όσο και στις προσπάθειες αλλαγής της.

Σήμερα επιχειρείται ένα ξαναγράψιμο της σχολικής ιστορίας, τέτοιο που να αποτυπώνει τόσο τους νέους ιδεολογικούς προσανατολισμούς του κεφαλαίου και της άρχουσας τάξης, όσο και την τακτική νίκη του επί των δυνάμεων της εργασίας. Αυτή η προσπάθεια δεν έχει μικρή σημασία. Στην πραγματικότητα είναι ένα κομμάτι της κοινωνικής σύγκρουσης στο επίπεδο της ιδεολογίας και έχει ως επίδικο το τι εικόνα θα αποκτήσει η νέα γενιά όχι μόνο για τον εαυτό της και τον κόσμο, αλλά και για τη διαδικασία και τις προσπάθειες αλλαγής του. Ο στόχος είναι να πειστούν οι μαθητές ότι ο κόσμος που ζούμε είναι ο καλύτερος δυνατός, ότι οι βασικές δομές του (ο καπιταλισμός και οι πολιτικοί θεσμοί του) είναι πανανθρώπινες και διαχρονικές σταθερές και ότι κάθε προσπάθεια αλλαγής του ήταν μια επικίνδυνη και αποτυχημένη παρέκκλιση από την ομαλή πορεία των πραγμάτων.

Απότοκο αυτής της προσπάθειας είναι τα νέα βιβλία ιστορίας και το πιο ακραίο ίσως παράδειγμα όλων είναι το βιβλίο Ιστορίας Γενικής Παιδείας της Γ΄ Λυκείου.

Το βιβλίο αυτό εμφανίστηκε φέτος στα σχολεία και έρχεται να αντικαταστήσει ένα βιβλίο που διδάχτηκε περίπου 20 χρόνια, είχε εισαχθεί στα σχολεία στις αρχές της δεκαετίας του 80 και αποτύπωνε ένα συσχετισμό δυνάμεων πολύ πιο ευνοϊκό για τις δυνάμεις της εργασίας από τον σημερινό. Το νέο βιβλίο, γραμμένο στο δεύτερο μισό της πρώτης δεκαετίας του 21ου αιώνα, αποτελεί ένα βαθιά μισαλλόδοξο κατασκεύασμα δεξιών κύκλων, που θέλει να πάρει τη ρεβάνς από την προγενέστερη διείσδυση αριστερών και προοδευτικών ιδεών στη σύγχρονη σχολική ιστοριογραφία. Δεν είναι άλλωστε τυχαία η σχέση της συγγραφικής ομάδας με το ίδρυμα Καραμανλή. Ταυτόχρονα, αποτελεί μια προσπάθεια με την οποία ο ιστορικός αναθεωρητισμός εισβάλλει στη σχολική ιστοριογραφία δριμύτερος από ποτέ και με την οποία επιχειρείται να ξαναγραφτεί η σχολική ιστορία από τη σκοπιά των απολογητών του σημερινού κοινωνικού συστήματος.

Ο τρόπος με τον οποίο είναι γραμμένο το βιβλίο δημιουργεί πλήρη σύγχυση στους μαθητές, καθώς μετατρέπει την ιστορία σε ένα χυλό πληροφοριών που το μόνο που κατορθώνει είναι να αναπαράγει την αμάθεια. Συγκεκριμένα, στο βιβλίο επιδιώχθηκε να χωρέσει ιστορική ύλη που θα καλύπτει όλη την παγκόσμια ιστορία από τις αρχές του 19ου αιώνα μέχρι σήμερα. Δόθηκε δε ιδιαίτερη και ξεχωριστή, σε σχέση με το παρελθόν, έμφαση στην ευρωπαϊκή ιστορία (πράγμα που δεν είναι βέβαια τυχαίο). Όλη η ύλη είναι ταξινομημένη σε τρισέλιδες ενότητες, οι οποίες είναι συνήθως «θεματικές» και τις περισσότερες φορές δεν συγκροτούν μεταξύ τους ενιαία αφήγηση (πολλές φορές αυτό δε συμβαίνει ούτε εντός της ίδιας της ενότητας). Ταυτόχρονα, το πλήθος πληροφοριών που περιλαμβάνεται σε αυτές είναι τεράστιο (ονόματα, συνθήκες και ό,τι άλλη ιστορική πληροφορία μπορεί να σκεφτεί κάποιος), ενώ και το κριτήριο με το οποίο επιλέγονται τα ιστορικά γεγονότα που παρουσιάζονται δεν πληροί καν το κριτήριο της διάκρισης ουσιώδους και επουσιώδους. Έτσι, ο μαθητές καλείται να μάθει μία εκτεταμένη παράγραφο για την ιστορία των Ινδιών, μία για το εθνικό κίνημα των Ούγγρων και μόνο μία γραμμή για το κίνημα του 1909 στο Γουδί!

Τα παραπάνω (πλήθος πληροφοριών –απουσία αφήγησης) οδηγούν στη δημιουργία ενός τεράστιου ανιεράρχητου κατασκευάσματος, το οποίο ο μαθητής αδυνατεί να εντάξει σε συγκεκριμένα πλαίσια και του οποίου τις βασικές δομές αδυνατεί να κατανοήσει, ενώ είναι αδύνατο γι’ αυτόν να βρει τα αίτια, την αλληλουχία και τις σχέσεις των γεγονότων. Έτσι, ακόμα και αν κάποιος κατορθώσει να «μάθει απέξω» όλο το περιεχόμενο του βιβλίου, ελάχιστα πράγματα για το παρελθόν θα έχει καταλάβει.

Πέρα από τις γενικές κατευθύνσεις που αναφέραμε το βιβλίο εξυπηρετεί συγκεκριμένους ιδεολογικούς στόχους και είναι γραμμένο στη βάση συγκεκριμένων ιδεολογικών αξόνων:

1) Συγκρότηση «ευρωπαϊκής συνείδησης»

Από τους βασικούς στόχους του βιβλίου είναι να δημιουργήσει την εντύπωση ότι το όραμα της «Ευρώπης» υπήρχε τουλάχιστον τα τελευταία διακόσια χρόνια. Πάντα λοιπόν οι συγγραφείς ψάχνουν να βρουν κάποιους οραματιστές που το υπηρετούν. Τους βρίσκουν από την αρχή κιόλας του βιβλίου τους στους ηγέτες της Ιερής Συμμαχίας, την οποία και εξωραΐζουν πλήρως: « Αυτοί οι εστεμμένοι άρχοντες της Ευρώπης ήταν πεπεισμένοι ότι οι πολυεθνικές αυτοκρατορίες της γηραιάς ηπείρου εξυπηρετούσαν -καλύτερα από τα εθνικά κράτη -την ειρήνη, επειδή οι διάφορες γλωσσικές ή θρησκευτικές κοινότητες της ηπείρου, ιδίως της κεντρικής και ανατολικής, δεν είχαν σαφή και διακριτά γεωγραφικά όρια». Και λίγο πιο κάτω: « Στο συνέδριο της Βιέννης κυρίαρχη προσωπικότητα αναδείχθηκε ο Μέτερνιχ, ανυποχώρητος υποστηρικτής της μοναρχικής εξουσίας και της σταθερότητας. Αν και Αυστριακός στην καταγωγή, πίστευε πως ήταν πρώτα από όλα Ευρωπαίος και πως την ιδέα της Ευρώπης στήριζε και προωθούσε». Τι να σχολιάσουμε; Εκτός από την εντελώς αυθαίρετη προβολή του «ευρωπαϊκού οράματος» στις αρχές του 19ου αιώνα, εμφανίζεται και μια νέα ερμηνεία του ρόλου της Ιερής Συμμαχίας. Πλέον δεν είναι ένας αντεπαναστικός συνασπισμός των ισχυρών της εποχής, αλλά μια ένωση που απλά υπερασπίζεται την ειρήνη!

Γενικά, σε όλες τις ιστορικές συγκυρίες υπερτονίζεται η έννοια της Ευρώπης και οι συγγραφείς ψάχνουν να βρουν τους προπάτορες της ένωσής της. Έτσι, στην ενότητα που αφορά την ελληνική επανάσταση, παρατίθεται πηγή που ως βαθύτερο αίτιο του φιλελληνικού κινήματος θεωρεί την «νεογεννώμενη ιδέα της ευρωπαϊκής κοινότητας», ενώ στη σελ. 123 φτάνουμε στη γελοιότητα καθώς παρατίθεται πηγή με τίτλο «Οραματισμός του ευρωπαϊκού μέλλοντος της Ελλάδας μέσα στις φλόγες του πολέμου». Η συγκεκριμένη ενότητα αναφέρεται στην κατοχή και φυσικά το ευρωπαϊκό μέλλον μόνο στο μυαλό των Ελλήνων της εποχής δεν ήταν. Περιττό είναι να πούμε ότι, στο ίδιο κλίμα, η σημαντικότερη πρωτοβουλία του θείου Καραμανλή ήταν η ένταξη της Ελλάδας στην ΕΟΚ και το σημαντικότερο επίτευγμα του Σημίτη η ένταξη της χώρας στην ΟΝΕ.

2) Ιδεολογική αντεπίθεση της Δεξιάς.

Σε όλο το βιβλίο γίνεται προσπάθεια συκοφάντησης του κομμουνιστικού κινήματος με παράλληλο εξωραϊσμό των «μαύρων» σελίδων της ιστορίας του καπιταλισμού. Στο βιβλίο εισβάλλει το άθλιο νοητικό σχήμα φασισμός =κομμουνισμός. Έτσι, κατά τους συγγραφείς, στο μεσοπόλεμο υπάρχει η κοινοβουλευτική δημοκρατία η οποίο απειλείται από δύο αυταρχικά πολιτικά συστήματα! « Μια πειστική, πράγματι, απάντηση από τα δημοκρατικά κράτη της Ευρώπης στα ανοιχτά κοινωνικά προβλήματα ήταν αναγκαία, κατά μείζονα λόγο σε μια εποχή που είχαν ήδη διατυπωθεί δύο διαφορετικές προτάσεις από τα αυταρχικά καθεστώτα που είχαν μόλις επικρατήσει στη Σοβιετική Ένωση και την Ιταλία, έστω και σε περιορισμένη αρχικά κλίμακα». Πρώτη φορά σε σχολικό βιβλίο εισβάλλει με τόσο χυδαίο τρόπο η ταύτιση του φασισμού με τον κομμουνισμό, η ταύτιση δηλαδή των προσπαθειών της εργατικής τάξης και των εργαζομένων μαζών για την ανατροπή του καπιταλισμού και την αλλαγή της κοινωνίας με την προσπάθεια του κεφαλαίου για έξοδο από την κρίση του μεσοπολέμου και σταθεροποίηση του συστήματος. Έχουν γραφτεί πάρα πολλά για το συγκεκριμένο ζήτημα και δεν χρειάζεται να το αναλύσουμε περισσότερο. Απλά επισημαίνουμε ότι στόχος δεν είναι μόνο να απαξιωθούν όλες οι επαναστατικές προσπάθειες του 20ου αιώνα, αλλά και να αποκτήσει αρνητική σηματοδότηση κάθε συγκροτημένη προσπάθεια αμφισβήτησης του καπιταλισμού. Γιατί αν κάποιος αποδεχτεί ότι πέρα από τον καπιταλισμό και την κοινοβουλευτική δημοκρατία υπάρχουν μόνο «ολοκληρωτικά καθεστώτα», η απόσταση προς την πλήρη αποδοχή του υπάρχοντος κοινωνικού συστήματος μειώνεται σημαντικά.

Δεν είναι λοιπόν τυχαίο ότι δεν γράφεται ούτε μια γραμμή για την κοινωνική βάση των δύο καθεστώτων. Έτσι, αποσιωπάται η στήριξη που έδωσε το κεφάλαιο τόσο στο φασισμό, όσο και στο ναζισμό, στήριξη που τονιζόταν σαφώς στο προηγούμενο βιβλίο. Είναι ενδεικτικά τα όσα λέγονται για την άνοδο του φασισμού στην Ιταλία: « Η άνοδος των φασιστών στην εξουσία συνδέεται άμεσα με την ανησυχία που είχε προκαλέσει σε ισχυρή μερίδα της κοινής γνώμης η αίσθηση, αφενός, ότι η Ιταλία είχε αδικηθεί από τους νικητές συμμάχους μετά τη λήξη του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου και ο φόβος, αφετέρου, μήπως διαταραχτεί η κοινωνική τάξη από τις ταραχές και τις απεργίες που είχαν ξεσπάσει». Πίσω από τον όρο «κοινή γνώμη» κρύβονται συγκεκριμένες κοινωνικές τάξεις και πίσω από τον όρο «διατάραξη της κοινωνικής τάξης» κρύβεται ο φόβος του ιταλικού κεφαλαίου για την άνοδο του εργατικού κινήματος, σε μια περίοδο που οι ιδέες της Οκτωβριανής Επανάστασης απλώνονταν σε όλη την Ευρώπη. Με τη συγκεκριμένη διατύπωση όμως, όχι μόνο συσκοτίζονται τα κοινωνικά στηρίγματα του φασισμού, αλλά και δικαιολογείται η άνοδός του ως μια απλή αντίδραση του φιλήσυχου κομματιού της κοινής γνώμης στην επικείμενη διασάλευση της κοινωνικής γαλήνης! (Πολύ ενδιαφέρον βέβαια έχει και η σιωπηλή αποδοχή του φόβου «μήπως διαταραχτεί η κοινωνική τάξη από τις απεργίες» ως κάτι το φυσιολογικό).

3) Απόκρυψη πτυχών της ιστορίας.

Οι διώξεις σε βάρος της αριστεράς εξαφανίζονται. Οι δωσίλογοι και οι ταγματασφαλίτες δεν υπήρξαν ποτέ. Ταυτόχρονα, εξαφανίζονται και «επικίνδυνα» γεγονότα που μπορούν να προκαλέσουν πολλές ερωτήσεις, ακόμα και αν ανήκουν στα κορυφαία γεγονότα της ελληνικής ιστορίας του 20ου αιώνα. Έτσι η μικρασιατική καταστροφή παρουσιάζεται σε αυτές τις ελάχιστες σειρές: « Η συμμαχική εντολή του Μαΐου του 1919 προς την Ελλάδα ήταν πάντως προσωρινής ισχύος, αφού την οριστική τύχη της Σμύρνης και της ενδοχώρας της θα έκρινε δημοψήφισμα των κατοίκων ύστερα από πέντε χρόνια ελληνικής διοίκησης. Η ήττα της Ελλάδας στον ελληνοτουρκικό πόλεμο που ακολούθησε και η ουσιαστική διάλυση της νικήτριας συμμαχίας του Παγκοσμίου Πολέμου οδήγησαν στη Συνθήκη της Λωζάνης του 1923, η οποία αντανακλούσε το νέο συσχετισμό ισχύος στην περιοχή. Είχαν μεσολαβήσει η εκλογική ήττα του Βενιζέλου στις εκλογές της 1ης/ 14ης Νοεμβρίου 1920 και η επάνοδος του Κωνσταντίνου στο θρόνο της Ελλάδας, η επέκταση του ελληνικού μετώπου στη Μικρά Ασία και η διάσπασή του από τα τουρκικά στρατεύματα τον Αύγουστο του 1922».

Πως γίνεται λοιπόν κάποιος να μη μάθει τίποτα για τη μικρασιατική καταστροφή; Μέσα σε λίγες γραμμές οι συγγραφείς περνάνε από το 1919 στο 1923 και μετά γυρνάνε πίσω και αναφέρουν σε τρεις γραμμές ό,τι συνέβη μέσα σε τέσσερα χρόνια. Δηλαδή αναφέρουν ότι έφυγε ο Βενιζέλος, επέστρεψε ο βασιλιάς και ότι οι Έλληνες επέκτειναν το μέτωπο του πολέμου. Για ποιο λόγο όμως έγιναν όλα αυτά; Τι άλλαξε στο εσωτερικό της χώρας και τι στο διεθνές τοπίο; Πώς σε τελική ανάλυση ο «θρίαμβος» του 1919 έγινε η τραγωδία του 1922; Δε λέγεται κουβέντα λες και το γεγονός επηρέασε ελάχιστα την ζωή στον τόπο μας. Γιατί όμως οι συγγραφείς γράφουν μια ιστορία που στην ουσία αδιαφορεί για το πώς και το γιατί των γεγονότων; Πρόκειται για απλό λάθος ή μήπως για προσπάθεια μετατροπής της ιστορίας σε μια συνοπτική παράθεση γεγονότων -«σταθμών» που δεν θα αφήσει τίποτα και δεν θα γεννήσει ερωτήματα για τίποτα; Το σύνολο του εγχειρήματος δεν μας αφήνει πολλές αμφιβολίες.

Ενδεικτικά της τάσης εξωραϊσμού των «μαύρων» σελίδων του καπιταλισμού, της αναθεώρησης δηλ. της ιστορίας είναι και τα όσα γράφονται για την αποικιοκρατία: « Η ευρωπαϊκή αποικιοκρατία του 19ου αιώνα ολοκλήρωσε τη διείσδυση του δυτικού ανθρώπου στον εξωευρωπαϊκό κόσμο, η οποία είχε αρχίσει τον 16ο αιώνα, και τον προσέδεσε στον δυτικό κόσμο. Ο δυτικός άνθρωπος προσπάθησε να ενσωματώσει στο δυτικό πολιτισμό λαούς με κοινωνική οργάνωση και πολιτισμούς διαφορετικούς από τον δυτικό, να τους προικοδοτήσει με θεσμούς ανάλογους με τους δικούς του. Ταυτόχρονα οι πρώτες ύλες και οι παραγωγικές δυνατότητες των αποικιών προσαρμόστηκαν έτσι, ώστε να εξυπηρετούν όχι αποκλειστικά τις ανάγκες των γηγενών κατοίκων, αλλά και στις παραγωγικές ανάγκες των μητροπολιτικών χωρών. Σε πολλές αποικίες ο δυτικός άνθρωπος εξάρθρωσε παραδοσιακές κοινωνικές δομές χωρίς να δημιουργήσει στη θέση τους βιώσιμους δυτικούς θεσμούς, αλλά, παρ’ όλα αυτά, κατόρθωσε να εξαλείψει θανατηφόρες επιδημίες, τη δουλεία και άλλες ενδημικές μάστιγες». Η λεηλασία των αποικιών γίνεται «αναπροσαρμογή των πρώτων υλών τους», ενώ πρέπει να αναζητηθούν και τα «υπέρ» της αποικιοκρατίας! Ακόμα και η ορολογία έχει τη σημασία της. Δεν υπάρχουν πλέον οι δυτικές ιμπεριαλιστικές δυνάμεις, ή έστω τα δυτικά κράτη, αλλά γενικά και αόριστα ο «δυτικός άνθρωπος». Δεν είναι προβληματική μόνο η αίσθηση ανωτερότητας που αποπνέει ο όρος (δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι παρόμοιοι όροι εμφανίζονται κάθε φορά που οι δυτικές ιμπεριαλιστικές δυνάμεις αντιμετωπίζουν κάποιον «εχθρό»). Στην πραγματικότητα έχουμε να κάνουμε με την προβολή μιας ταυτότητας από την οποία απουσιάζει κάθε υλιστική αντίληψη για τον κόσμο. Πλέον δε χωράνε κοινωνικές και οικονομικές δομές ή συγκεκριμένες πολιτικές πρακτικές, αλλά περνάμε σε εντελώς αφηρημένες πολιτισμικές οντότητες, που στην πραγματικότητα χρησιμοποιούνται για να αποκρύψουν τις υπαρκτές κοινωνικές και οικονομικές σχέσεις.

4) Αγιοποίηση του καπιταλισμού.

Ας δούμε μονάχα τι λέει το βιβλίο για τις ΗΠΑ: « Με κινητήριες δυνάμεις έναν ισχυρό ατομισμό, πίστη στην ελευθερία και την αξιοπρέπεια του ανθρώπου, αφοσίωση στις αρχές και τις αξίες τις οποίες κληρονόμησαν από τους Βρετανούς πολιτικούς στοχαστές, ιδίως από τον Τζον Λοκ, αποδοχή των νόμων της ελεύθερης και ακηδεμόνευτης αγοράς, οι πρώην Βρετανοί έποικοι και στη συνέχεια Αμερικανοί διαμόρφωσαν μια δυναμική και δημοκρατική πολιτεία, που έμελλε να σπεύσει δύο φορές κατά τον 20ο αιώνα, για να σώσει τη σπαρασσόμενη Ευρώπη σε δύο παγκοσμίους πολέμους -δύο πολέμους που τερμάτισαν την ηγεμονία της γηραιάς ηπείρου και μετέφεραν ισχύ από την Ευρώπη στην υπερατλαντική προέκτασή της». Δεν χρειάζεται να σχολιάσουμε την κραυγή του συγγραφέα «ζήτω οι νόμοι της αγοράς». Ούτε το γεγονός ότι στους δύο παγκόσμιους πολέμους ο κόσμος χρωστάει τη σωτηρία του στις ΗΠΑ. Να προσέξουμε μόνο ότι οι ΗΠΑ χαρακτηρίζονται ως «προέκταση» της Ευρώπης. Πάλι λοιπόν ο ενιαίος και αδιαίρετος ευρωπαϊκός -δυτικός πολιτισμός που με σημαία του τους νόμους της αγοράς κυριαρχεί στον πλανήτη.

5) Εξαφάνιση του λαϊκού παράγοντα και της πάλης των τάξεων.

Ο λαϊκός παράγοντας, οι υποτελείς κοινωνικές τάξεις και η πάλη των τάξεων, απλά δεν υπάρχουν! Όλη η ιστορία είναι δημιούργημα ηγετών ή στην καλύτερη περίπτωση διακρατικών συγκρούσεων. Έτσι οι λαϊκές μάζες απουσιάζουν από την ελληνική επανάσταση, ενώ το εργατικό κίνημα απλά δεν έδρασε ποτέ. Δεν αναφέρεται ούτε μια απεργία, ούτε οποιαδήποτε άλλη λαϊκή κινητοποίηση. Στην Ελλάδα εργατικά σωματεία δεν δημιουργήθηκαν ποτέ και οι εργαζόμενοι δεν επηρέασαν την εξέλιξη των γεγονότων σε τίποτα. Όλη η ελληνική ιστορία είναι μια απλή διαδοχή των πράξεων του Τρικούπη, του Βενιζέλου κτλ. Το τι γινόταν στη βάση της κοινωνίας, απλά δεν ενδιαφέρει! Στο ίδιο μοτίβο, η Οκτωβριανή Επανάσταση παρουσιάζεται μόνο για να φανεί ότι οδήγησε σε ένα αυταρχικό κράτος και ταυτόχρονα αποσιωπάται η επίδρασή της στον Α΄ Π.Π.

6) Εξοβελισμός υλιστικών ερμηνειών ή ερμηνειών ενοχλητικών για τον καπιταλισμό.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το τμήμα του βιβλίου που αφορά τα αίτια του Α΄ Π. Π. Αφού αναφερθούν οι εθνικές επιδιώξεις και με έναν αρκετά αφηρημένο τρόπο κάποια οικονομικά συμφέροντα (σε αντίθεση με το προηγούμενο βιβλίο όπου γινόταν ξεκάθαρα λόγος για οικονομικούς ανταγωνισμούς και μοίρασμα του κόσμου), ακολουθεί το εξής ακατανόητο τμήμα, δείγμα μεταμοντέρνας σχολικής ιστοριογραφίας : « Εξάλλου η ραγδαία εκβιομηχάνιση και οικονομική ανάπτυξη γενικά, καθώς και η συνακόλουθη ταχεία απορρόφηση μεγάλων ανθρώπινων μαζών στις πόλεις διατάραξαν την παραδοσιακή οργάνωση των κοινωνικών σχέσεων και αποδέσμευσαν πολλά άτομα από τους παραδοσιακούς περιορισμούς και αναστολές, με συνέπεια να αναπτυχθούν στο απρόσωπο πλαίσιο της πόλης αποσταθεροποιητικοί παράγοντες, όπως μια γενική ανησυχία, ανατρεπτικές οργανώσεις και κινήματα και σποραδικές εκδηλώσεις βίας. Τέτοια φαινόμενα ήταν πιο συνηθισμένα στην περιφέρεια της Ευρώπης και στις παρυφές του αστικού ευρωπαϊκού πολιτισμού: στην Ιρλανδία, στην Πορτογαλία, στην Ισπανία, στην Ιταλία, στις βαλκανικές χώρες και στην Ανατολική Ευρώπη». Με τη βοήθεια τέτοιων αποσπασμάτων η υλιστική ερμηνεία των αιτιών του Α΄ Π. Π. πάει περίπατο. Αυτό που μένει είναι ένα θολό κατασκεύασμα που το μόνο που κατορθώνει είναι να συσκοτίσει τα πραγματικά αίτια του πολέμου, καθώς το ξέσπασμα του πολέμου αποδίδεται όχι μόνο σε πραγματικούς οικονομικούς και εθνικούς ανταγωνισμούς, αλλά και μια γενική και απροσδιόριστη «ανησυχία» που θυμίζει περισσότερο ψυχολογία παρά ιστορία. Και εδώ ο στόχος είναι εύλογος: πρέπει να εξαφανιστούν από την αναζήτηση των αιτίων οι κοινωνικές τάξεις, οι επιδιώξεις τους και στην πραγματικότητα οι ευθύνες του καπιταλισμού των αρχών του αιώνα για το ξέσπασμα του μεγαλύτερου πολέμου που είχε γνωρίσει ως τότε ο πλανήτης.

Φυσικά, από την αντεπίθεση της δεξιάς στη σχολική ιστοριογραφία και τον ιστορικό αναθεωρητισμό δεν γλυτώνουν ούτε τα Δεκεμβριανά και η Εθνική Αντίσταση. Στο σύντομο απόσπασμα του βιβλίου που αφιερώνεται στην Εθνική Αντίσταση γίνεται απλή αναφορά στις αντιστασιακές οργανώσεις και τη μαζικότητα της αντίστασης, χωρίς να αναφέρονται καθόλου ούτε καν τα κορυφαία γεγονότα της. Για παράδειγμα, στην ανατίναξη της γέφυρας του Γοργοποτάμου, γεγονός εξαιρετικής, σε συμβολικό τουλάχιστον επίπεδο, σημασίας, αφιερώνεται μονάχα μια πηγή (δηλαδή το γεγονός έχει εξοστρακιστεί από την κυρίως αφήγηση).

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχουν και τα όσα αφορούν τα Δεκεμβριανά. Ούτε λίγο ούτε πολύ υιοθετείται, αν όχι η εκδοχή της απόπειρας κομμουνιστικού πραξικοπήματος, τουλάχιστον η εκδοχή της κομμουνιστικής παρασπονδίας. Ταυτόχρονα, τα Δεκεμβριανά παρουσιάζονται ως ευθεία αντανάκλαση των αντιθέσεων ανάμεσα στην ΕΣΣΔ και τη Βρετανία, χωρίς να παρουσιάζονται -ή έστω να έχουν παρουσιαστεί κάπου- οι εξελίξεις στην κατεχόμενη Ελλάδα και οι κοινωνικές δυνάμεις που έδρασαν σε αυτή και χωρίς να γίνεται καμία αναφορά στην πορεία κλιμάκωσης της σύγκρουσης. Αντίθετα το όλο ζήτημα απλοποιείται στα εξής δίπολα: Ανατολή –Δύση, Υπαρκτός σοσιαλισμός –Κοινοβουλευτική δημοκρατία. Μια τέτοια αφήγηση δεν είναι απλά μια διαφορετική εκδοχή. Στην πραγματικότητα στόχο έχει να δικαιώσει όλες τις επιλογές των «φιλοδυτικών δυνάμεων», την τρομοκρατία της δεξιάς και το κράτος των εθνικοφρόνων, καθώς αυτές είχαν στόχο να γλυτώσουν τη χώρα από το «λάθος» στρατόπεδο. Γιατί, είναι πιο εύκολο ο «κοινός νους» να αποδεχθεί τα Δεκεμβριανά ως προσπάθεια αποτροπής εισόδου της Ελλάδας στο ανατολικό μπλοκ, παρά ως κοινωνική σύγκρουση ανάμεσα στις λαϊκές μάζες και την πλουτοκρατία της εποχής.

Γι’ αυτό άλλωστε και όλη η περίοδος που ακολούθησε τον εμφύλιο πόλεμο παρουσιάζεται ως μία περίοδος οικονομικής ανόρθωσης και αποσιωπάται ότι αυτή ακριβώς ήταν η περίοδος του «κράτους των εθνικοφρόνων». Το μόνο που λέγεται από τους συγγραφείς είναι ότι «οι πληγές του Εμφυλίου Πολέμου δεν είχαν επουλωθεί και συχνές ήταν οι καταγγελίες του κόμματος της ΕΔΑ για διακρίσεις σε βάρος της». Οι φυλακές, οι εξορίες και οι τρομοκρατία του μετεμφυλιακού χωροφύλακα έγιναν απλές «διακρίσεις», ενώ η αναφορά στη δολοφονία Λαμπράκη που ακολουθεί μόνο στόχο έχει να αθωώσει την κυβέρνηση του θείου Καραμανλή.

Θα μπορούσαμε να φέρουμε δεκάδες άλλα παραδείγματα, όμως σταματάμε γιατί θα χρειαζόμασταν ολόκληρο βιβλίο. Απλά τονίζουμε ότι όλο το βιβλίο κινείται στο ίδιο πνεύμα με όσα επιλέξαμε να σταχυολογήσουμε.

Συνοψίζοντας, πρέπει να κρατήσουμε ένα πράγμα: το τι μαθαίνουν οι νέοι για το παρελθόν έχει πολύ μεγάλη σημασία για το πώς αντιμετωπίζουν το τώρα, την κίνηση του κόσμου και τις προσπάθειες αλλαγής του. Όσο και αν όλα τα παραπάνω δεν περνάνε μόνο -ή κυρίως- από το σχολείο, εντούτοις το τι διδάσκει αυτό κάθε άλλο παρά αδιάφορους πρέπει να μας αφήνει. Άλλωστε οι κοινωνικοί συσχετισμοί καταγράφονται και στο περιεχόμενο των σχολικών μαθημάτων και γι’ αυτό και το περιεχόμενο τους αφορά το εκπαιδευτικό κίνημα. Γι’ αυτό το θέμα του βιβλίου Ιστορίας της Γ΄ Λυκείου πρέπει να αναδειχθεί από τους προοδευτικούς εκπαιδευτικούς και να απαιτηθεί η απόσυρση του, καθώς πρεσβεύει μια άποψη και εξυπηρετεί στόχους που μόνο τους θιασώτες του συστήματος εκφράζουν.

(Το κείμενο γράφτηκε στη βάση εισήγησης που παρουσιάστηκε στο 8ο Εκπαιδευτικό Συνέδριο της ΟΛΜΕ στα Χανιά. Τα αποσπάσματα του βιβλίου δίνονται με πλάγια γράμματα και οι υπογραμμίσεις είναι δικές μας).

πηγή AlfaVita